Giriş

İşsizlik ödeneği, işini kaybeden sigortalı işçilere belirli şartlar altında devlet tarafından sağlanan önemli bir sosyal güvencedir. Ancak, iş sözleşmesinin sona erme şekli ve işveren tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) bildirilen işten çıkarılış kodu, işçinin işsizlik ödeneğine hak kazanıp kazanmamasında belirleyici bir rol oynamaktadır. Ne yazık ki, bazı durumlarda işverenler tarafından hatalı veya gerçeğe aykırı işten çıkarılış kodları bildirilmekte, bu da işçilerin hak ettikleri işsizlik ödeneğini almalarını engellemektedir. Bu makalede, işten çıkarılış kodu nedeniyle işsizlik ödeneği alamayan işçilerin hukuki yollarla haklarını nasıl arayabilecekleri, açılan iş davalarının işsizlik ödeneği üzerindeki etkileri, mahkeme kararının kesinleşmesinin önemi ve geriye dönük işsizlik ödeneği taleplerinde faiz uygulanıp uygulanamayacağı konuları, anlaşılır bir dille ve güncel yargı kararları ışığında incelenecektir.

I. İşsizlik Ödeneğine Hak Kazanma Şartları ve İşten Çıkarılış Kodunun Önemi

4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'nun 50. ve 51. maddeleri, işsizlik ödeneğine hak kazanmanın genel şartlarını düzenlemektedir. Bu şartlar arasında, sigortalının hizmet akdinin belirli hallerden birine dayalı olarak sona ermesi ve Kuruma süresi içinde şahsen başvurarak yeni bir iş almaya hazır olduğunu kaydettirmesi yer almaktadır.

İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNU

Madde 51 – Bu Kanun uyarınca sigortalı sayılanlardan hizmet akitleri aşağıda belirtilen hallerden birisine dayalı olarak sona erenler, Kuruma süresi içinde şahsen başvurarak yeni bir iş almaya hazır olduklarını kaydettirmeleri ve bu Kanunda yer alan prim ödeme koşullarını sağlamış olmaları kaydıyla işsizlik ödeneği almaya hak kazanırlar.

...

a) 25/8/1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanununun 13 üncü maddesi veya 20/4/1967 tarihli ve 854 sayılı Deniz İş Kanununun 16 ncı maddesi yada 13/6/1952 tarihli ve 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun 6 ncı maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen bildirim önellerine uygun olarak hizmet akdi işveren tarafından sona erdirilmiş olmak,

b) Hizmet akdi, süresi belli olsun veya olmasın sürenin bitiminden önce veya bildirim önelini beklemeksizin 1475 sayılı İş Kanununun 16 ncı maddesinin (I), (II) ve (III) numaralı bentlerine veya 854 sayılı Deniz İş Kanununun 14 üncü maddesinin (II) ve (III) numaralı bentlerine veya 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun 7 nci maddesi ile 11 inci maddesinin birinci fıkrasına göre sigortalı tarafından feshedilmiş olmak,

c) Hizmet akdi, süresi belli olsun veya olmasın süresinin bitiminden önce veya bildirim önelini beklemeksizin 1475 sayılı İş Kanununun 17 nci maddesinin (I) ve (III) numaralı bentlerine veya 854 sayılı Deniz İş Kanununun 14 üncü maddesinin (III) numaralı bendine veya 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun 12 inci maddesinin birinci fıkrasına göre işveren tarafından feshedilmiş olmak,
...

İşten ayrılış bildirgesinde (SGK İşten Ayrılış Bildirgesi) yer alan işten çıkarılış kodu, iş sözleşmesinin sona erme nedenini belirtir ve İŞKUR tarafından işsizlik ödeneği başvurusunun değerlendirilmesinde temel alınır. Örneğin, işçinin kendi isteğiyle (istifa) işten ayrılması veya işverenin haklı nedenle feshi gibi durumlarda işsizlik ödeneği hakkı doğmazken, işverenin haksız........

© Hukuki Haber