menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

ABD’nin Borç Dağı, Doların Geleceği ve Türkiye için Durum

6 0
30.08.2025

Sevgili dostlar,

Dünyanın en büyük ekonomik gücü Amerika’nın, sanıldığı gibi hazineleri, dolarla, dolup taşmıyor. Aksine, giderek büyüyen bir borç dağının altında, astronomik faiz ödemeleriyle adeta inliyor. Bugün ABD’nin kamu borcu 37 trilyon doları aşmış durumda. Karşılaştırma yapmak gerekirse, dünya ekonomisinin toplam büyüklüğü yaklaşık 113 trilyon dolar. Yani tek başına Amerika’nın borcu, küresel ekonominin neredeyse üçte birine yaklaşıyor.
Üstelik bu borcun maliyeti de baş döndürücü. Sadece 2024 yılında 1,1 trilyon dolar faiz ödendi. Bu tutar, Türkiye’nin bir yıllık milli gelirine yakın! Paranın büyük kısmı Amerikan bankalarına ve sigorta şirketlerine akarken, kalan bölümü ise Japonya ve Çin gibi alacaklı ülkelere gidiyor. Artık öyle bir noktaya gelindi ki; faiz ödemeleri savunma bütçesini geride bırakmış, eğitim harcamalarının ise dört katına çıkmış durumda. Faiz, sinsice, ülkenin kaynaklarını sömürüyor. Halkı günden güne yoksullaştırıyor.
________________________________________
Doların Gücü ve Önümüzdeki Dönüşüm
Peki bu tablo “dolar çöküyor, Amerika batıyor” anlamına mı geliyor? Elbette hayır. Dolar hâlâ dünyanın en güçlü parası ve kısa vadede rezerv para tahtından inmeyecek gibi görünüyor. “Çöküş” manşetlerine aldanmamak lazım. IMF verilerine göre, 2024 sonunda global rezervlerin yüzde 57,8’i hala dolar cinsinden tutuluyor. Euro ise yüzde 20,1 ile ikinci sırada. Bu oran on yıl öncesine göre düşüş gösterse de—örneğin 65%’lerden 58%’lere geldi—doların liderliği devam ediyor
Ancak uzun vadede, küresel finansın daha çok kutuplu bir yapıya evrilmesi kuvvetle muhtemel. Amerika şimdilik bol bol para basarak işleri idare edebiliyor ama bu uzun vadede sürdürülebilir bir durum değil.
Tarih sahnesi bunun örnekleriyle dolu: 16. yüzyılda İspanya’nın gümüşü, 19. yüzyılda İngiliz sterlini zirvedeydi. Şimdi benzer bir sınavı dolar veriyor olabilir. Ancak bu........

© Habername