Değerli Okurlarım!

Gelin bundan tam 27 yıl öncesine gidelim.

Takvimler 1998’i gösteriyor. Türkiye ekonomisi IMF programlarının gölgesinde, yüksek enflasyonla mücadele ediyor. Vergi gelirleri eriyor, bütçe disiplini adeta pamuk ipliğine bağlı.

İşte tam bu dönemde, dönemin koalisyon hükümeti siyasi açıdan zayıf, ancak ezber bozan bir düzenlemeye imza atıyor: Mali Milat ve “Nereden Buldun?” Yasası.

NEREDEN BULDUN YASASI NEYDİ?

1998 yılında çıkarılan 4369 sayılı Kanun’un en çok ses getiren maddesi, kamuoyunda “nereden buldun yasası” olarak bilinen maddeydi.

Temel mantık şuydu:

Gelirini beyan etmeyen bir kişi, servet sahibi olmuşsa, bu servetin kaynağını açıklamak zorundaydı. Açıklayamazsa, vergi dairesi bunu gelir sayar, vergisini isterdi. Hatta faiz, zam ve cezasıyla birlikte.

Bu aslında bir tür servet denetimiydi. Geriye dönük değil, ileriye dönük bir milatla uygulandı. Yani 1 Ocak 1999’dan itibaren edinilecek servet, beyan edilen gelirlerle uyumlu olmak zorundaydı.

Ama olmadı.

İş dünyasından “güvensizlik yaratır” ve “yatırım ortamını bozar” eleştirileri geldi.

TÜSİAD, TESK, DİSK gibi kurumlar birbirinden farklı endişelerle düzenlemeyi eleştirdi. Kamuoyu, uygulamayı biraz da “zan altında bırakma” olarak gördü. Dönemin koalisyon hükümeti gerekli iradeyi gösteremedi ve baskılara boyun eğmek zorunda kaldı.

Kanun önce budandı, sonra fiilen rafa kalktı.

Ancak o dönemden bize miras kalan çok kritik bir şey vardı:

Kayıt dışılıkla mücadele sadece beyan değil, davranış üzerinden yürütülmelidir. Yani sadece “ne kazandın?” sorusu değil, aynı zamanda “nasıl harcadın, ne aldın, ne ödedin?” sorusu da önemlidir.

PEKİ SONRA NE OLDU?

Yıllar birbirini kovaladı.

Vergi sistemimiz modernleşti. Kayıt dışıyla mücadelede büyük adımlar atıldı.

Maliye, zaman içinde elektronik denetim araçlarını geliştirdi. E-fatura, e-arşiv, e-irsaliye, risk analiz sistemleri devreye girdi. En son sıra banka hesap hareketlerine........

© Haber7