Konu halk edebiyatı ürünlerinden türkü, şarkı, marş ve ağıtlarımız olunca, halk edebiyatı nedir, halk edebiyatı kaça ayrılır ve halk edebiyatı ürünlerimizin içinde daha başka neler vardır, öncelikle onları bir hatırlayalım.

Söz ve deyimlerin halk ağzı ve yalın bir dil ile hazırlıksız "doğaçlama" olarak söylendiği derin anlamlar ifade eden edebiyata halk edebiyatı denir. Halk edebiyatı ürünleri; Klasik Türk Edebiyatı dışında kalan ürünlerdir.

Malum Klasik Türk Edebiyatına ait ürünler; TEVHİT, MÜNACAAT, NAAT, METHİYE, MERSİYE ve HİCVİYE 'dir.

Klasik Türk Edebiyatının dışında kalan ve malzemesi dile dayanan aşağıdaki ürünler Halk Edebiyatı ürünleridir. Bunlar; ATASÖZÜ, DESTAN, HİKAYE, MASAL, KARAGÖZ, ORTA OYUNU, FIKRA, MANİ, TÜRKÜ, ŞARKI, NİNİ ve AĞIT’lardır.

Halk edebiyatının tanımını ve kaça ayrıldığını öğrendikten sonra TÜRKÜ, ŞARKI, MARŞ ve AĞIT konusuna değinmeden geçemiyoruz. HALK EDEBİYATI ÜÇE AYRILIR:

1. ANONİM Halk Edebiyatı,

2. DİNİ TASAVVUFİ (TEKKE) Halk Edebiyatı,

3. DİN DIŞI (ÂŞIK) Halk Edebiyatı olmak üzere üçe ayrılır.

Diğer halk edebiyatı türleri ise; ÖĞÜT, TEKERLEME, HİKMET, NEFES (DEME), ATIŞMA ve SÖYLEŞİ’lerdir. Halk edebiyatında temalar genellikle ; Aşk, Hasret,Tabiat, Yiğitlik, Ölüm, Toplum, Din ve Zaman 'dan şikayettir.

1 - ANONİM HALK EDEBİYATI ve ÖZELLİKLERİ:

-Ölçü, milli ölçümüz olan hece ölçüsüdür. MANİ, TÜRKÜ, SEMAİ, KOŞMA ve VARSAĞI gibi nazım şekilleri vardır ve en güzel örnekler koşmalarımızla dile getirilmiştir.

-Kullanılan başlıca KOŞMA türleri; GÜZELLEME, KOÇAKLAMA, TAŞLAMA ve AĞIT' lardır.

-Koşma konuları ; AŞK , SEVGİ , DOĞA (TABİAT) , ÖLÜM ve YİĞİTLİK' tir.

-Eski Türk edebiyatında koşmanın karşılığı KOŞUK' tur. Divan edebiyatındaki karşılığı da GAZEL'dir.

-Anonim halk edebiyatında halk arasında yaşayan konuşma Türkçesi esas alınmıştır.

-Anonim halk edebiyatının konuları; AŞK, HASRET, DİN ve Zamandan Şikâyettir.

-Yörelerine göre; KIRIK, KAYABAŞI, OTURAK, BOZLAK, TÜRKÜ, MANİ, UZUN HAVA

Ve HOYRAT gibi isimler alır. Kafiye olarak çoğunlukla YARIM KAFİYE ve REDİF kullanılır.

2 - DİNİ (TASAVVUFİ) (TEKKE) HALK EDEBİYATI ve ÖZELLİKLERİ:

Ölçü olarak hem HECE, hem de ARUZ ölçüsü kullanılmıştır. Türleri; İLAHİ, DEME ( NEFES), NUTUK, DEVRİYE ve ŞATHİYE’dir.

3 - DİN DIŞI (ÂŞIK TARZI) HALK EDEBİYATI ve ÖZELLİKLERİ:

Bu edebiyatın nazım şekilleri; MANİ, TÜRKÜ, KOŞMA, SEMAİ, VARSAĞI ve DESTAN'lardır. Her Üç Halk Edebiyatının özelliklerini kısaca açıkladıktan sonra Türkülerimiz hakkında ki bilgilerin arzına başlayalım.

Türkülerin Türk Halkı’nın yaşamındaki yeri nedir sorusunun en güzel cevabını ve ifadesini........

© Haber Ege