menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

ÇOCUKLARDA KARAKTER GELİŞİMİ NASIL SAĞLANIR?

12 0
26.08.2025

Sevgili okurlar,

Çocuk yetiştirmek sadece karnını doyurmak ya da giydirmek değildir; asıl amaç, onları karakter sahibi bireyler olarak yetiştirmektir. Peki, günlük hayatımızda sık kullandığımız “karakter, huy, davranış” kavramları ne anlama gelir?

Karakter, insanın temel kişilik özelliklerinin bütünüdür. Örneğin, çocuğun bulduğu parayı sahibine geri götürmesi veya oyun oynarken kurallara uyması karakterinin yansımasıdır. Çevre ve eğitimle şekillenebilir. Huy, daha çok doğuştan gelen özellikleri gösterir; yapısı gereği sabırlı bir çocuk beklemeyi bilirken, tez canlı bir çocuk hemen sıkılır. Bu huylar davranışlarla dışa yansır. Huy, karakter ve davranış birbirini tamamlar; iç dünyadaki özellikler davranışlarla dışa taşar.

Yani kısaca: Huy (daha çok doğuştan, kalıtımsal) - Karakter (çevre ve eğitimle şekillenen) - Davranış (en hızlı değiştirilebilen, günlük yansıma).

Eğitim, bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla kasıtlı ve istendik davranış değişikliği meydana getirme sürecidir. Çocuk eğitimi deyince çoğumuzun aklına dersler, notlar, ödevler gelir. Oysa insanı insan yapan, sadece matematik başarısı değil, karakteridir. Çocuğun “iyi insan” olması; dürüstlüğü, sorumluluğu ve saygıyı içselleştirmesi, en büyük mirastır. Peki eğitim ve çevre gibi faktörlerle şekillendirilebildiğine göre çocuklarda olumlu yönde bir karakter gelişimi nasıl sağlanır? Gelin adım adım bakalım.

Kişilik, tamamlanmış ve değişmez bir yapı değildir; insan yaşamı boyunca şekillenmeye devam eder. Ancak çoğu psikoloğa göre, bir çocuğun karakter ve kişiliğinin temelleri 7–8 yaşına kadar büyük ölçüde atılır. Bu nedenledir ki atalarımız “Ağaç yaşken eğilir” ve “İnsan 7’sinde neyse 70’inde O” demişler.

Bu durum bize özellikle ilk yıllarda aile ortamının ne kadar belirleyici olduğunu gösterir. Dolayısıyla çocukların karakter gelişiminde ailelere büyük sorumluluk ve görev düşmektedir. Ergenlik, gençlik ve yetişkinlik dönemlerinde kişilik yönlendirilebilir ve geliştirilebilir olsa da çocuklukta verilen temel eğitim ve sevgi ortamı, ileriki yıllar için sağlam bir zemin oluşturur.

Çocuklar, büyüklerinin anlattıklarından çok, gördüklerinden ve yaşadıklarından etkilenirler. Onlar çoğunlukla kulağıyla değil, gözüyle öğrenir. Anne babanın birbirleriyle konuşma biçimi, trafikte sıraya girip girmemesi, pazarda hakkını koruyup korumaması, komşusuna selam........

© Günışığı Gazetesi