İnsanı körelten ve karanlığa mahkûm eden şey, kendisine ezberletilenleri bir sorgulamaya tabi tutmaması, o ezberlere bağlı kalarak yaşamaya devam etmesidir. Oysa insan düşünmelidir. Daha doğrusu, kararlarını düşünerek ve özgürce vermesi, ona insan olma vasfını kazandıracaktır. İnsan, sağlam ve metodik düşünebildiği oranda hayatı kendine yaşanabilir hâle getirir. Bunu yapamadığı oranda da, düşüncesizliğe ya da doğru düşünememeye bağlı olarak kötülüklere maruz kalır.

Örneğin, 102 yıl önce hayatımıza giren Cumhuriyet yönetim biçiminin ne olduğunu, nasıl bir kazanım sağladığını yeterince düşünemiyoruz. Düşünemiyoruz; çünkü onca bilgi, birikim ve maruz kalınan anlık deneyime rağmen hâlâ Cumhuriyet yönetim biçiminin temel bir kazanım olduğunun farkında değiliz. Hiçbir yönetim sistemi mükemmel değildir. Ancak gelinen noktada mevcut sistemler içinde en insani olan ve tam uygulanabildiği takdirde bireysel ve kamusal ilişkilerdeki problemlere en doğru çözümleri sunabilen yönetim şekli Cumhuriyet ve onun yapısal örgütlenmesi olan demokrasidir.

Üzücü olan şey, hâlâ Cumhuriyetin ve demokrasinin nasıl bir kazanım olduğunun belli kesimlerce fark edilememesi; her defasında Cumhuriyetin öneminin yeniden açıklanmak zorunda kalınmasıdır. Bu eşiği aşamamak, gerçekten hazin bir durumdur. Eşik aşılamadığı için, gelecek yüzyılların ruhuna uygun, daha ileri yönetim sistemlerinin inşası da bir türlü mümkün olamamaktadır. Anlaşılan bizler, bilinen şeyleri farklı ifadelerle yineleyip duracağız.

Bir kazanım hakkında doğru ve gerçekçi bir değerlendirme yapılabilmesi için, genel geçer ve uzlaşılan ölçütler esas alınarak çok yönlü bilgiye, birikime, bu bilgileri sağlıklı değerlendirebilecek uygun şartlara ve olaylar hakkında mukayese yapabilecek tecrübeye sahip olunması gerekir. Okuma-yazma kültürü yeterince gelişmemiş toplumlarda bu şartların oluşması pek mümkün değildir.

Belli kesimlerde zihni tekâmül tarım toplumu/kabile ilişkileri aşamasına takılı kaldığı için, modern dönemin krizleri bahane edilerek insanın ürettiği yeni değer ve kurumların mahiyeti ve değeri ıskalanmaktadır. Bundan dolayı evrensel doğru ve kabullerde ciddi sıkıntılar yaşanmaktadır.

Paragrafın başında belirttiğim hususa bağlı olarak; insan, tarihi süreçte geçirdiği evreler sonucunda ulaştığı bilinç düzeyine rağmen, temeli olmayan ve dünün........

© Fikir Coğrafyası