Vehbi Başer'le Doğu Batı Üzerine
Hocam şu doğu-batı meselesini bir de sizinle konuşsak
Hay hay
Sahi biz Batının ya da Doğunun neresindeyiz? Doğulu kalamadığımız açık, bir türlü batılı da olamıyoruz. Ne olacak bizim bu halimiz?
Bence Batı artık dünyanın bir bölgesi değil “her yer”dir. Bugün Batılılık nüfuz ve istilası büyük ölçüde devam eden bir süreç değil, tamamlanmış bir olgudur. Bizimkisi “hala Batı’da olmadığını sanmakla yaşanan sahte bir tatmin”den ibaret.
Yani artık istemesek de Batılı mı oluyoruz?
Batılı olmayabiliriz, ama dünya Batı’ya ait bir kurguya teslim olmuşken, tamamen kaba bir romantizm ile içinde yaşadığı şeye yabancı imiş gibi, bunun dışında bir gerçekliği ya da özü varmış gibi davranmak, mektebi benimsememiş, derslerine az çalışan bir haylazlık eseri “kendi Batı’da olma biçimi”ni göremeyen bir körlük bu.
Artık görmek zorundayız ki, Batı’dayız ve bizim hala “otantik bir biz”e ait olduğumuz, bir deve kuşu aldanmasından ibaret.
Görüntü olarak oldukça batılıyız fakat doğululuk bagajımızda bir eksilme yok. Bunu nasıl açıklayacağız?
Bu Batı’da olma halimizin garabetini Doğulu kalmak, kendi özgün varoluşunu sürdürmek falan sanıyoruz. Aslında bu berbat bir Batılılaşma sürecimizin dolaysız ifadesi diyebileceğimiz varoş bir Batılılık içinde debelendiğimizi de görmememizi sağlıyor.
Varoş Batılılık! Bunu açıklamanızı istemeyeceğim, zaten yeterince açık. Peki sahici Batılılaşmayı engelleyen ne ya da neydi? Geleneklerimiz, tarihle olan bağlarımız mı?
Tarihimizle bağlarımız çok canlı sanıyoruz. Kimi coğrafyalarımız post-kolonyal, kimi coğrafyalarımız post-emperyal bir tarihinden koparılmışlık travması içinde kıvranırken bir karşı dalga üretti. Yasaklanan ezanın gümbür gümbür okunması, çocukların Arap alfabesi öğrenerek Kur’an’ı okuyabilir hale gelmesi, yasaklanan hac seferlerinin serbest bırakılması, kılık kıyafette kadının tesettüre girmesi gibi tamamen yaşam tarzları ile ilgili yüzeysel bir kendine dönüş, tarihle kopan bağlarını yeniden kurulması, “kendi tarihinde var olmaya yeniden başlama” olarak çarpık bir kavrayış üretti.
Tarih manipüle etme gibi bir şey mi? Biraz daha açar mısınız?
Mesela bu çarpık kavrayış içinde,........
© Fikir Coğrafyası
