Türk, Kürt, Arap… yeni ‘Biz’, yeni süreç, yeni anayasa
“Cumhurbaşkanının iki yardımcısı olsun, bir Kürt, diğeri Alevi olsun.”
MHP Başkanı Devlet Bahçeli’nin bu sözleri, bir süre önce milletvekilleriyle yaptığı bir toplantıda dile getirdiğini dün İsmail Saymaz aktardı. Zamanlama ve içerik açısından değerlendirildiğinde basmakalıp ve şekli bir ‘kardeşlik’ vurgusu değildir bu. İçinde bulunduğumuz sürecin başlıca sahibi rolünü, kimi zaman oldukça etkili hale gelen sağlık sorunlarına rağmen başarıyla temsil eden MHP liderinin sözleri, Erdoğan’ın, Sarayın ‘anayasa masası’ şeflerinden Mehmet Uçum’un, ama asıl önemlisi ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi ve Ankara Büyükelçisi Tom Barack’ın daha önceki açıklamalarıyla uyum ve devamlılık halindedir. Türkiye’nin idari ve siyasi yapısında da köklü ve kalıcı değişimler amaçlayan (ayrıca gerektiren) bir uluslararası projenin-sürecin aktörlerinin eş güdümünü gösterir.
Uçum, bir “Yeni Türkiye anayasası” bahsiyle ilk meşgul olanlardandır. Israrla tekrarlanan vurguları, tartışmalı 2017 referandumuyla geçilen ‘yeni’ düzenin mevzuatını da ilga ederek, sınırsız süreli Erdoğan yönetiminde geçilecek bir başkalaşımı tarif ediyordu.
Geçen hafta Kızılcahamam’da Erdoğan’ın ağzından dökülen “üç milletli yeni devlet” müjdesi, o başkalaşımın, bu rütbeden yapılmış ilk açık tasviri oldu. “Biz, yani Türkler, Kürtler, Araplar, ittifak yaptığında Çin Denizi'nden Adriyatik'e atlarımız serin esintiler yaydı” sözlerindeki edebi acemilik, anlamdaki güçlü işareti ortadan kaldırmıyor. Yeni bir “Biz” tanımı, uluslararası iş bölümünde üstlenilecek yeni görevler ve bunların ifası için geçilecek yeni idari-siyasi yapı için bir anahtar. Erdoğan’ın sözleri, projenin ‘halka arzı’ niteliğindedir. Uçum’un laf kalabalıklarından daha somut ve bağlayıcıdır.
Nihayet Barack’ın daha erken bir hamleyle çizdiği istikamet tüm bunların üstünde açılan bir şemsiyedir. Bir kere daha dikkat çekmek gerekir ki Tom Barack ABD’nin hem Suriye valisi hem Ankara elçisi. Bu kartvizit, ‘büyük patron’un konuya ve bölgeye bakışına dair mükemmel bir tarif veriyor. Barack, 100 yıllık cumhuriyetin tarihsel ve moral olarak kurucu imgelerinden biri olan İzmir’de, Anadolu Ajansı ile “bir gün geçirerek” çeşitli konularda fikirlerini beyan etti. Henüz haziran........
© Evrensel
