Çalışanlara işveren tarafından sağlanan menfaatler ücret olarak tanımlanmış ama bu tanımla ilgili tartışmaya açık çok konu var. Ancak çalışana yapılan bütün ödemelerin veya sağlanan bütün menfaatlerin ücret olduğunu söylemek mümkün değil.

Gelir Vergisi Kanunu ücreti, işverene tabi ve belirli bir iş yerine bağlı olarak çalışanlara, hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tanımlıyor.

Çalışanlara işveren tarafından sağlanan menfaatler ücret olarak tanımlanmış ama bu tanımla ilgili tartışmaya açık çok konu var. Her şeyden önce, işletme tarafından çalışanlarla ilgili yapılan bir harcamanın; ticari kazancın tespitinde gider olarak kabul edilip edilmeyeceği, edilecekse çalışana sağlanan menfaat olarak ücret gideri mi yoksa ücret dışı bir işletme gideri mi olduğu konuları, bazı somut işlem ve giderlerle sınırlı olarak, bu makalenin konusu.

Bütün işletmelerde çalışan eğitimi gerekli. Ancak nitelikli personel istihdam etmek, teknolojiyi izlemek ve değişen teknolojiye uyum sağlamak zorunda olan, Ar-Ge faaliyeti yapan, belli bir büyüklüğün üzerinde olan bütün işletmelerde, istihdam edilen çalışanların eğitimi kaçınılmaz.

Eğitim bazı işletmelerde, işletmede meslek içi eğitim şeklinde olabileceği gibi bazı işletmelerde çalışanlar yurt içinde veya yurt dışında bir eğitim kurumuna gönderilerek de yapılabilir.

Çalışanların eğitimi için yapılan harcamaların ve ödemelerin ücret olup olmadığına karar verebilmek için öncelikle, personele açık ve doğrudan bir menfaat sağlanıp sağlanmadığına ve eğitim harcamasının temel motivasyonuna bakmak gerekir.

Bütün eğitim faaliyetlerinin, az veya çok çalışanlara bir menfaat sağladığı söylenebilir. Ancak çalışana yapılan bütün ödemelerin veya sağlanan bütün menfaatlerin ücret olduğunu söylemek mümkün değil.

Genelleştirmek çok doğru olmayabilir ama özetle şunu söylemek mümkün diye düşünüyorum. İşletme içi eğitim giderleri sıradan bir işletme gideri olarak kabul edilebilir. Buna karşılık, işletme ihtiyacının ön planda olmadığı, esas amacı çalışanı ödüllendirmek olan örneğin yurt dışı yüksek lisans eğitimi için yapılan harcamalar çalışana sağlanan menfaat olarak ücret kabul edilebilir.

Kısa bir açıklama oldu. İlgilenenler daha fazla açıklama için bu köşede 29 Eylül 2023 tarihinde yayımlanan makaleme bakabilir.

Çalışanların moral motivasyonlarını ve işletmeye bağlılıklarını artırmak, çalışma ortamını ve çalışan-işveren ilişkisini iyileştirmek amacıyla işletmeler çeşitli faaliyetler yapabiliyor. Bu çerçevede doğum günü, yılbaşı, bayramlar gibi özel günlerde çalışanlara küçük hediyeler verilebiliyor ya da işverenler tarafından çalışanlar için çeşitli yemekler, piknikler, maç organizasyonları gibi etkinlikler yapılabiliyor.

Bu faaliyetler için yapılan harcamalar zaman zaman ücret olarak........

© Ekonomim