menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

OVP plan mıdır pilav mıdır?

11 0
11.09.2025

Bu hafta başında açıklanan 2026-2028 yıllarını içeren orta vadeli programı okurken Demirel’in geçmişte söylemiş olduğu “Bize Plan Değil, Pilav Lazım” sözünü hatırladım. Uzun yıllar Türk siyasetine yön veren Demirel’in meşhur bu sözünün perde arkasını tekrar hatırlamaya çalışırken EKONOMİ gazetesinin değerli yazarı Alaattin Aktaş’ın bugünden tam 11 yıl önce yazmış olduğu benzer konudaki bir makalesine rastladım.

1960’ların sonu, bir seçim öncesi. CHP, Türkiye’nin planlı bir gelişime ihtiyacı olduğu görüşünde ve beş yıllık kalkınma planları hazırlıkları yapıyor. CHP’liler, iktidar olmaları halinde, Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki gibi hızlı bir atılım hedefinde olduklarını vurguluyorlar. CHP’nin bu yaklaşımına karşı o dönem AP’nin başında olan Süleyman Demirel’den siyasi tarihimize geçen o meşhur yanıt geliyor: “Halk Plan Değil, Pilav İstiyor.”

İster bu sloganın etkisi diyelim, isterse 27 Mayıs’a tepkinin sürüyor olması, AP seçimden galip çıkıyor; bir anlamda plan değil, pilav tercih ediliyor.

1960’lı yıllarda AK Parti döneminde kapatılan Devlet Planlama Teşkilatı’nın değerli uzmanları tarafından Türkiye’nin orta ve uzun vadeli kalkınma planları yapılmaktaydı. AK Parti döneminde ise 2006-2008 yıllarını kapsayan dönemde başlayan ilk orta vadeli program hazırlık süreci ile birlikte her yıl Eylül ayında bir sonraki 3 yılı kapsayacak şekilde bir orta vadeli program planlaması dönemine geçildi.[i] Her yıl hazırlanan program ile bir önceki yılın mevcut programdaki makroekonomik hedeflerin düzenli olarak revize edildiğini gördük. Yerli ve yabancı yatırımcıların, iş insanlarının, ekonomistlerin, piyasa profesyonellerinin yapmakta oldukları ekonomik analiz ve ekonometrik modellemelere dayanak teşkil etmekte olacak olan OVP programlarının itibarı da son yıllarda düzenli yapılan revizyonlar ile kıymeti harbiyesi oldukça azalmış oldu.

Örneğin 2021 yılı Eylül ayında açıklanan OVP’de 2022 yılı enflasyon hedefi %9,8 düzeyinde iken, TCMB’nin enflasyon hedefi bir sonraki ay içerisinde .8 düzeyine yükseltilmişti. 2022 yılı sonunda gerçekleşen TÜFE oranı d,27 olmuştu! 2023 yılındaki OVP enflasyon hedefi $,9 düzeyinde iken, yılsonundaki TÜFE’deki gerçekleşme d,77 seviyesindeydi. 2024 yılında OVP’deki enflasyon hedefi 3 seviyesinde iken de........

© Ekonomim