Kundurama kum doldu, atmaya kürek gerek
Türkiye’de 7 bin civarında ayakkabı üreticisi var. 57 bin kişinin istihdam edildiği sektörde toplam üretim 350 milyon adet civarında ve bunun parasal karşılığı yaklaşık 3 milyar dolar. Ortalamalar yanıltıcı olabilir ama yine de bir izlenim verir. Ayakkabı imalat sanayinde firma başına ortalama çalışan sayısı 8, ortalama üretim miktarı 50 bin adet. Bu resmi veriler 2023 yılına ait.
2024 ve 2025’te durumun ne olduğunu henüz tam olarak bilmiyoruz ama işaretler sektör adına alarm veriyor. Yazının amacı da bunlara dikkat çekmek.
2022’de 1,3 milyar dolar ile rekor kıran ayakkabı ihracatımız, 2023 ve 2024’te geriledi. Küresel ihracat pazarında binde 8’e ulaşan pay bir miktar düştü.
Alarm veren şey ithalat verileri. 2023’te 1,4 milyar dolar ile rekor kıran ithalatımız, 2024’te yeni bir rekor ile 1,7 milyar dolara ulaştı. En şaşırtıcı şey ise bence şu: 2021’de 500 milyon dolar ile rekor dış ticaret fazlası veren sektör 2024’te 550 milyon dolar ile bu defa dış ticaret açığında rekor kırdı. 3 yılda bir uçtan diğer uca…
Ne oldu da sektörün temel verilerinde ibre tersine döndü? Buna cevap vermek için uzmanlık gerektirmeyen bazı gerçekleri hatırlayalım…
1- Üretim maliyetleri arttı. Özellikle son birkaç yılda işgücü ve © Ekonomim
