menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Kamulaştırmalar ve devletin ekonomideki yeri

17 0
14.06.2025

1980’lerle birlikte yerleşen neoliberal paradigmanın iki boyutu var: Küreselleş­me ve devletin üretimden çekil­mesi.

Trump’ın gümrük vergilerini neredeyse son 100 yıldır görül­memiş seviyelere çekmesi ile küreselleşme dinamikleri alt üst oldu. Peki neoliberalizmin diğer alemeti farikası olan dev­letin ekonomiden çekilmesin­de durum ne?

Buna neoliberalizmin orta­ya çıkışında iki baş aktör olan ABD ve İngiltere’ye bakarak ce­vap verelim:

Thatcher’ın İngilteresi de­yince akla, ilk özelleştirmeler geliyor. Bugün ise İngiltere’nin gündeminde daha önce özelleş­tirilmiş işletmelerin kamulaş­tırılması var. Kamuoyu desteği güçlü. İki alan çok dikkat çeki­yor: Demiryolları ve çelik. İlki birinci sanayi devriminin, ikin­cisi ikinci sanayi devriminin en önemli sektörleri.

Geçen hafta İngiltere’de ikti­dardaki İşçi Partisi’nin bakan­ları yeniden devletleştirilen de­miryollarının ilk seferini yeni bir dönemin başlangıcı olarak kutladılar. Nisanda ise kökleri 1860’lara dayanan British Steel yeniden kamulaştırılmıştı.

Her iki özelleştirme için Cen­giz Turhan’ın 10haberdeki yazı­sı hem çok iyi hem de özelleştir­me ve kamulaştırma tartışmala­rı için çok iyi bir zemin sağlıyor.

Neoliberal paradigmanın te­orik altyapısının kurulduğu Amerika’da ise konu devletin küçültülmesi.

Trump’ın fantastik politika­larının bir tarafında gümrük vergileri varsa diğerinde de hü­kümetin gereksiz harcamala­rını kesip verimliliği artırmak var. Buradan........

© Dünya