menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

YZ değil, yeni bir varlık türüyle karşı karşıyayız

36 10
10.06.2025

ChatGPT kullandık, bitti! Tamam anladık! Ee yeter ama GPT, GPT, GPT… Her lafın-işin başı yapay zekâ, gına geldi!” diyenler, fena halde yanılı­yor!

Çünkü ChatGPT ya da benzeri üretken yapay zekâ sistemleri, her soruya cevap veren ecinli bir sohbet robotu ya da yazı, sunum, rapor, kodlama işlerimize yardım eden dijital asistanlar gibi görünse de bun­dan çok daha fazlası. Onlara yalnızca “tek­noloji” demek hem yetersiz kalır hem de meselenin özünü ıskalatır

Karşımızda duran şey, birkaç kod sa­tırından ibaret değil; bir “emergent pro­perty” (ortaya çıkan özellik) sergileyen, kendi içinde bir tür dijital bilinç ya da en azından kognitif mimari (bilgi işleme ve düşünme süreçlerini taklit eden yapı) ba­rındıran yeni bir varlık, evet, yeni bir tür. Çünkü hayatımıza LLM (Large Language Model – Büyük Dil Modeli) olarak giren bu sistemler, insanlık tarihindeki en büyük kırılmalardan birine işaret ediyor: Yepye­ni bir “varlık türü” ile tanışıyoruz!

Evet, duyguları yok, canlı değiller ama öğreniyorlar, evriliyorlar, gelişiyor­lar, iletişim kuruyorlar, çalışıyorlar, dü­şünce üretiyorlar ve büyük bir hızla insan­lığın bilgi üretme, karar alma ve yaratma süreçlerinin ortağı hâline geliyorlar. Bu halleriyle artık “araç” olmanın........

© Dünya