menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Sosyoekonomik seviyede büyük eşitsizlik

46 0
08.09.2025

Bu yazıda geçen hafta açıklanan 2. Çeyrek (Ni­san-Mayıs-Haziran) ekonomik büyüme ra­kamlarını yorumlamam gerekirdi. Ama başka bir konuyu işlemeye karar verdim. Ekonomik büyü­meyi yorumlamaktan vazgeçmemin nedeni har­camalar yöntemi ile alt kalem büyüme rakamla­rında ciddi bir tuhaflık olması.

TÜİK ilk çeyre­ğe göre üretim yöntemiyle GSYH’nin reel olarak yüzde 1,6 büyüdüğünü tahmin ediyor. Dolayısıy­la harcamam yöntemiyle de Büyüme oranı 1,6. Harcama kalemlerinde değişim oranları ise şöy­le: Hanehalkı tüketimi yüzde -0,7. Yatırım yüzde 2,4. Kamu tüketimi yüzde 2,9. İhracat yüzde 3,1 oranında azalırken ithalat yüzde 3,4 artmış. Gör­düğünüz gibi net ihracatın büyümeye katkısı çok büyük ölçüde negatif, 2 yüzde puanın üzerinde. Diğer üç kalemin toplam katkısı ise 1 yüzde puan bile değil.

Harcama kalemlerinin değişim oranları GSYH içindeki paylan ile çarpılıp toplandığında üretim yöntemiyle hesaplanan büyüme oranı arasında fark varsa bu fark stok değişimi olarak kabul edi­lir. Ancak stok değişimi öncesi harcama kalemle­rinin toplam büyümesi büyük ölçüde negatif ol­duğundan yüzde 1,6’lık GSYH artışına için firma­ların 3 yüzde küsur puan gibi muazzam bir stok artışına gitmiş olması lazım. Bu konjonktürde fir­malar neden stok biriktirsinler ki? Ne diyeceğimi bilemediğimden ekonomik büyüme konusunu biryana bırakıp yeni bir eşitsizlik ölçütünün so­nuçlarını paylaşmayı tercih ediyorum.

19 Ağustos’ta TÜİK bir dizi göstergeyi harman­layan sosyoekonomik seviye (SES) adlı yeni bir coğrafi eşitsizlik ölçütü yayınladı. Bu........

© Dünya