Karabağ Zaferi son­rası Güney Kafkas­ya’da 35 yıldır süren so­runlar yerini barışa bı­rakıyor. ABD Başkanı Trump’ın arabuluculu­ğuyla bir metin üzerin­de anlaşıldı. Metin or­taya çıktı ve her zaman­ki gibi konuya iyi-kötü şeklinde bakılıyor. Bu imzaların olumlu yanları olduğu gibi gelecek adına riskli tarafları da var tabii ki... Bildiğimiz en te­mel bilgi uluslararası ilişkilerin sorunların çözümünü kazan ka­zan üzerinden aradığıdır.

ABD’nin bölgede oluşturaca­ğı varlığın riskleri üzerinde du­ran tartışmalardan başlayalım.

Anlaşmanın en kritik nokta­sı 44 km’lik Zengezur Koridoru­nun yapım ve işletme hakkının 99 yıllığına ABD’ye verilmesi. Trump’ın ülke yönetimini şirket mantığı içerisinde yürüttüğünü varsayarsak bu durum, bir ticaret anlaşması olarak savunulabilir. Ancak ABD’nin bölgeye yerleş­mesi, İran ve Rusya için bir ABD çevrelemesi anlamına geliyor ki bu devletlerin bölgedeki varlık­ları için karşı hamlelerde bulun­mayacaklarını düşünmek imkân­sız. Böyle bir hamle bölgede fark­lı krizlerin önünü açacaktır.

Diğer yandan anlaşma, Uzak­doğu/Çin-Avrupa kara güzergâ­hı üzerinde ABD kontrolüne yol açacaktır. Böylece Çin için “Or­ta Koridor Lojistik Yolunu” riskli kılacaktır. Bu durumda Çin, Zen­gezur’a alternatif olarak İran üze­rinden bir yol düşünebilir. Bu yol Türkiye üzerinden geçer ise bi­zim için sorundan ziyade alterna­tif anlamı taşır. Bence güzel olur.

Bu anlaşmanın ABD’ye sağla­dığı diğer önemli kazanç Türk Dünyası’nın karadan irtibatının kontrolünü almasıdır. Dolayısıy­la Türkiye bölge politikalarında ABD’ye bağımlı bir duruma gele­cektir ki bu Türkiye için bölgede garantör bir güç olamamak an­lamı taşıyacak. Türk Dünyası’na açılacağımız kapının tüm kilitle­ri Washington’a verilmiş olacak.

Diğer yandan Türk-Amerikan ilişkileri bozulur ve koridor Tür­kiye aleyhine kullanılmaya çalı­şılırsa ne yaparız sorusu önem­lidir. Keza Güney Kafkasya’da ABD varlığı ABD’ye Türk-Rus ve Türk-İran ilişkilerini........

© Dünya