Geçtiğimiz aylarda bu köşede, dünyanın ar­tık satranç değil, bir Go tahtasına dönüş­tüğünden bahsetmiş ve ABD’nin satranç tahta­sı olarak gördüğü dünya siyaset arenasının Çin tarafından artık bir Go tahtasına aktarıldığını söylemiştim. Yıllardır dünya bir satranç tahta­sı; bir kurtlar sofrası, bir tilkiler yuvası gibi söy­lemleri kullansak da artık başka bir evredeyiz.

Çinlilere göre dünya herkesin birbirini yemeye çalıştığı rekabetçi bir sofra ya da tahta değil bir Tianxia; yani “göğün altındaki her şey”. Böyle anlamlandırılan bir dünyada ise rekabet değil, hiyerarşik bir uyum ve düzen olması gerekti­ğine inanıyorlar. Göğün altındaki dünyada ka­zanmaktan çok denge kurmak ön planda ama kuşkusuz hiyerarşide kendilerinin üstte olma­sı koşuluyla.

Çinliler de yüzlerce yıldır kendilerini mer­kez krallık anlamına gelen Zhongguo olarak tanımlamışlardır. Kendilerini ahlaken ve kültürel olarak üstün gördüklerinden diğer­lerini ise merkezin ahlaki otoritesinin tanı­yan ve ona uyum sağlamak durumunda olan topluluklar olarak betimlemekten de geri durmamışlardır. Bu bağlamda Batı ve Doğu sistemlerini temsil eden güçlerden biri diğe­rinden daha farklı bir amaca hizmet etmez, sadece aynı rotada, ama farklı taşlarla dö­şenmiş bir yolda yürüme eğilimindedirler. Bu yüzden her iki oyunun da iyi öğrenilmesi, hem iki büyük süper gücün hamlelerini an­lamak hem de dünya arenasında yer tutabil­mek bakımından hayati öneme sahip.

Güney........

© Dünya