Finansal dengenin anatomisi ve yeni ayın piyasa rotası
TCMB’nin 2025 yılına ait ikinci Finansal İstikrar Raporu, küresel dalgalanmaların ve yerel tartışmaların yoğunlaştığı bir dönemde Türkiye finansal sisteminin röntgenini yeniden çekti. Raporun genel tonu, tüm belirsizliklere rağmen Türkiye’ye özgü finansal risklerin hem görece düşük hem de yönetilebilir seviyede kaldığı yönünde. Kredi dinamiklerinden bankacılık bilanço kalitesine, reel sektörün döviz pozisyonundan hanehalkı borçluluğuna kadar uzanan çerçeve, kırılganlık alanları olmakla birlikte sistemik bir stres işareti vermiyor.
Kredi tarafında tabloyu iki eksende okumak mümkün. Ticari kredilerde büyüme neredeyse yatay bir hatta ilerlerken, düzenlemelerle birlikte TL’nin payının artması, kur şoklarına karşı korunma kalkanını güçlendiriyor. Bireysel kredilerde ise özellikle kredi kartı ve ihtiyaç kredilerindeki canlılık, toplam kredi hacmini yukarı taşıyan ana unsur. Varlık kalitesi cephesinde genel bir bozulmadan ziyade “segment ayrışması” söz konusu: Bireysel kredilerde gecikmeler daha belirginleşirken ticari tarafta özellikle KOBİ kredilerinde sorunlu görünüm ön plana çıkıyor. Öte yandan reel sektör borcunun millî gelire oranının düşük seyretmesi ve döviz borcunun büyük bölümünün döviz geliri üreten firmalarda yoğunlaşması, finansal istikrar açısından önemli bir güvenlik supabı niteliğinde.
Hanehalkı tarafında Türkiye’nin hâlâ uluslararası kıyasla düşük borçluluk seviyelerine sahip olması önemli bir avantaj. Rapor, hane varlık kompozisyonunda TL cinsi enstrümanların payının güçlü seyrini koruduğuna dikkat çekerken, yatırım ve emeklilik fonlarındaki büyümeye de özel bir parantez açıyor. Bankacılık sisteminde ise likidite göstergelerinin ve dış finansman kanallarının sağlıklı görünümü, olası dış şoklara karşı dayanıklılığı artırıyor. Üçüncü çeyrekten itibaren faizlerdeki gerilemenin de yardımıyla sektör kârlılığında toparlanma gözlenirken, bu eğilim sermaye yeterliliği rasyolarına da destek........





















Toi Staff
Gideon Levy
Penny S. Tee
Sabine Sterk
John Nosta
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
Daniel Orenstein