Ses duvarı kırıldı: Test pilotları, TCMB başkanları, süpersonik jetler ve enflasyon
Chuck Yeager, o tarihi sabah, yani 14 Ekim 1947 günü; basınçlı T-1 üniformasını giyerken hayatının en tehlikeli göreviyle yüzleşiyordu. Ses hızını aşacağı roket uçağı Bell X-1’in jet akrabaları transonik hızlarda birçok yetenekli test pilotunun kaderini çizmişti bile.
Dr. Fatih Karahan da 3 Şubat 2024 sabahında, TCMB’nin direksiyonuna geçerken nasıl bir mücadeleye atıldığının tamamen farkındaydı. Çünkü kendisi gibi ekonomide doktorasını yapmış Erdem Başçı sonrası, TCMB koridorlarında beş başkan ve pek çok PPK üyesi adeta türbülansa yakalanmıştı.
İşte burada süpersonik jetlerle enflasyon arasındaki şaşırtıcı benzerlik ortaya çıkıyor: Bir kere kontrol dışı kaldılar mı, ikisini de tekrar stabilize edebilmek neredeyse imkansızdır.
Test pilotlarının sırrı, şuurları yarı kapalı haldeyken bile doğru kararlar alabilmelerinde gizlidir. Onların refleksleri ölüm kalım üzerine kuruludur; içgüdüleri çelik gibidir. Merkez bankacıları da kriz anlarında sükunetlerini koruyup radikal kararlar alabilme yeteneğine haizdirler, sinirleri çelik gibidir. Çünkü piyasalar alev aldığında normal protokolleri unutup hızlı ve sıra dışı hamleler gerekir. Test pilotları da merkez bankacılar da davranma cesareti (‘Courage to Act’) gösterebilen kişilerdir.
Mart ayında piyasanın tansiyonu yükselince TCMB bazı olağanüstü kararları devreye soktu. Elbette bu kararların her biri kusursuz değildi ve tartışılabilir yönleri vardı. Ama tıpkı test pilotlarının bazen hayatta kalmak için inanılmaz manevralara başvurmaları gibi, Merkez Bankası da beklenmedik hamlelerle enflasyonun kontrolden çıkmasını önlemeye çalıştı.
Ve sonunda gördük ki, Chuck Yeager'ın ses duvarını sağ salim paramparça edişi gibi, Dr. Karahan da kritik bir eşiği........
© Dünya
