menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Hocalık ve Talebeliğin Adabı

15 0
26.08.2025

Yeni bir eğitim ve öğretim yılına girerken şu vazifelerin bilinmesi son derece önem arz etmektedir.

Talebenin Vazifeleri

1. Kalbini çirkin ve rezil sıfatlardan temizlemek. Zira ilim, kalbin ibadeti, namazın sırrı ve batını Allah’a yaklaştıran bir sıfattır. Nasıl ki azaların vazifesi olan namaz ancak zahirî necaset ve taharetten temiz olmakla sahih ve caiz oluyorsa; batının ibadeti de kalbin ilimle tamir edilmesinden, necis sıfatlar ve kötü ahlaklardan uzaklaştırılmasından sonra caiz olabilir.

2. Dünya ile alakayı azaltıp aileden ve vatanından uzaklaşmak. Çünkü dünya ile fazla meşguliyet, insanı başka şeyleri yapmaktan alıkoyar. Fikirler başka sahalar üzerinde dağıldıkça, hakıkatların anlaşılması da o nispette zorlaşır. Bundan dolayı şöyle demişlerdir: “Sen kendini bütünüyle ilme vermedikçe ilim sana parçasını vermez.” Dağınık fikir, suyu bölünen bir dereye benzer; bir kısmını toprak içer, kalanı havaya karışır. Derken bahçeyi sulamaya yetişmez, kurur gider.

3. İlimle kibirlenip hocaya karşı ukalalık etmemek. Bilakis bütün varlığıyla her hususta hocasının emrine riayet edip onun bütün öğütlerini, cahil bir hastanın uzman bir doktoru dinleyip kabul etmesi gibi dinlemeli ve kabul etmelidir. Talebeye yakışan, hocasına karşı daima alçak gönüllü olup ona hizmet etmeyi bir şeref telakki etmesidir.

4. İlim öğrenmeye yeni başlayan talebe ister dünyevi ister uhrevi olsun ihtilaflara kulak asmamalıdır. Çünkü ihtilaflı konular, ilme yeni muhatap olan talebenin aklını karıştırır, zihnini bulandırır. İdrak ve itidal yönünden ümitsizliğe düşürür. (Bu madde özellikle dikkat edilmesi gereken bir konudur. Maalesef bazı kesimler, talebenin bilmesi zorunlu olan konuları öğretmeden ihtilaf türü konuları öğretme yoluna gitmektedirler. Bu durum talebeye faydadan çok zarar vermektedir.)

5. Faydalı ilimlerin hiçbir çeşidini terk etmeden öğrenmeli ve her birinden kendi maksadına yardım edecek derecede istifade etmeye bakmalıdır.

6. Gelişi güzel bir ilme dalmayıp en önemlisini tercih ederek ilimdeki tertibi gözetmelidir. Şu kısa ömür bütün ilimleri elde etmeye yetmediğine göre, en doğrusu her ilmin güzel kısmını alıp birazıyla iktifa edip ilimlerin en makbulü olan ahiret ilmine yönelmektir. Hülasa, ilimlerin en şereflisi ve bütün ilimlerin gayesi........

© Diyanet Haber