Hep derim, ilk kez gidilen bir ülke hakkındaki en iyi fikri o ülkenin vatandaşlarından oluşan uçak yolcuları verir. Fas’a doğru yolculukta, oturduğu koltukta sessizce namaz kılan yerel giysili genç insan örneğinde olduğu gibi…

Fas hem içerdiği olağanüstü coğrafi ve kültürel farklılıklar hem de ülkemiz siyasi yapısıyla olan benzerliğiyle keşfedilmeye değer bir ülke. Her şehrinin neredeyse birbirinden bağımsız rengini ve demografik yapısını görmek kadar, bizdeki ampulün köken aldığı dini ve siyasi anlayışı kavramak açısından da çok önemli bir destinasyon Fas.

Ülkemizin onca derdi arasında gidilen Fas’ın, içerdiği olağanüstü renkliliğe konsantre olamayacak denli huzursuzsanız ampul konusu daha ağır basmaya başlıyor. Nasıl basmasın ki; her ne denli özellikle kıyı şehirleri modern fiziki görüntüsüyle Batılı olsa da bir değer olarak sunulabilecek yerel giysi ve davranışlarıyla halkın bizatihi kendisi Fas’ı çok iyi anlatıyor.

Fas’ın rejimi Üniter Parlamenter Monarşi olarak adlandırılıyor. 2011’de Arap Baharı sonrası gidilen referandum ile yerleşen sistemde ülkenin mutlak sahibi olan kral, başbakanı ve bakanları yönetime atıyor. Bir de parlamento var tabii! Nasıl, tanıdık geldi mi? Daha iyi adlandırmak için, bizdeki Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi gibi bir şey diyebiliriz!

Krallık kabilelerin, hanedanların yüzyıllar içinde sırayla işbaşına gelmesiyle hükmünü sürdürmüş. Ülke 1912 ile 1956 yıllar arasında resmen bir Fransız sömürge valisince yönetilirken, Madagaskar’dan sürgünden dönen krala yönetim devredilmiş! Fas’ta var olduğu söylenen seçimli parlamenter sistem, hiçbir partinin mutlak çoğunluğu almaması üzerine kurgulanmış.

İşte böyle bir dönemde, 2002........

© Cumhuriyet