Του Δρ. Κωνσταντίνου Π. Μπαλωμένου*

Η πρόσφατη παραβίαση των πολωνικών συνόρων από ρωσικά drones στις 9 και 10 Σεπτεμβρίου 2025, αναδεικνύει την εντεινόμενη χρήση υβριδικών τακτικών από τη Ρωσία εναντίον των αντιπάλων της.

Το επεισόδιο αυτό συνιστά σημείο καμπής για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, καθώς προειδοποιεί ότι οι παραδοσιακές μέθοδοι αποτροπής δεν επαρκούν. Η νέα πραγματικότητα απαιτεί άμεση επανεξέταση πολιτικών, τεχνολογικών και θεσμικών μέτρων.

Παράλληλα, φέρνει στο φως τις ραγδαίες αλλαγές στο σύγχρονο επιχειρησιακό περιβάλλον, όπου η τεχνολογία και οι υβριδικές τακτικές διαμορφώνουν νέες προκλήσεις για την εθνική άμυνα και ασφάλεια, καθορίζοντας ταυτόχρονα την ικανότητα αποτροπής και αντίδρασης.

Ειδικότερα, οι ρωσικές επιχειρήσεις «probing» (δοκιμαστικές επιχειρήσεις που αποσκοπούν στην αξιολόγηση των ορίων, των αντιδράσεων και της αποφασιστικότητας του αντιπάλου χωρίς άμεση κλιμάκωση σε σύγκρουση), απειλούν το περιβάλλον συλλογικής ασφάλειας της Ευρώπης και αναδεικνύουν την ανάγκη επανεξέτασης των μηχανισμών αποτροπής και συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών της Συμμαχίας.

Συγκεκριμένα, η Ρωσία φαίνεται να ακολουθεί ένα προκαθορισμένο τρόπο δράσης (modus operandi) αξιοποιώντας μέσα χαμηλού κόστους, αλλά υψηλού πολιτικού αποτυπώματος για να δοκιμάσει τα όρια, την αποφασιστικότητα και τη συνοχή των κρατών μελών του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε..

Παράλληλα, τρίτες χώρες, όπως η Λευκορωσία, που της παρέχουν υλικοτεχνική ή γεωγραφική υποδομή, πολλαπλασιάζουν την πολυπλοκότητα της αντίδρασης.

Υπό το πλαίσιο αυτό, οι οργανισμοί συλλογικής ασφάλειας (ΝΑΤΟ, Ε.Ε., Ο.Η.Ε.) κινούνται γρήγορα σε διαδικασίες συμβουλευτικές και καταδίκης, αλλά η μετάβαση σε κοινές επιχειρήσεις απαιτεί σαφή πολιτική συναίνεση και πλήρη νομική τεκμηρίωση.

Με άλλα λόγια, η Ρωσία επιδιώκει να επιβάλει πολιτικό και πρακτικό κόστος για τους αντιπάλους της, χωρίς να επιδιώκει αποκλειστικά στρατιωτική νίκη. Προσπαθεί να αναγκάσει την Ευρώπη να επιλέξει μεταξύ υψηλού κόστους αποτροπής και μιας νέας, λιγότερο ασφαλούς «κανονικότητας».

Επιπλέον, η ενεργοποίηση από την Πολωνία της διαδικασίας διαβουλεύσεων του ΝΑΤΟ (Άρθρο 4) δημιουργεί νέα δεδομένα στο πλαίσιο συλλογικής ασφάλειας, υπογραμμίζοντας τόσο τη σημασία των θεσμικών μηχανισμών για την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών όσο και τα όρια της ταχύτητας και της........

© Cretalive