Politik söyleme egemen olma mücadelesi o denli hızlı ki, “turp ile şalgam bitmeden”, “safra taşları”, onun ardından da ahtapot atışması geldi. RTE’nin “belediyeleri ahtapot gibi sarmışlar” benzetmesine, Özel, Antalya mitinginde gösterdiği video ile “al sana ahtapot” yanıtını verdi.

RTE’nin aklına nereden geldi bilinmez ama Ahtapot, önemli. Rejimin yapısını ve nasıl olup da bunca ağır bir yoksulluk krizinde bile RTE’nin anketlerde hala0-40 bandında oy alabilmesini de açıklıyor. Aynı zamanda 19 Mart sürecinin yürütücüsü yargının da, ne menem bir yargı olduğunu anlamayı sağlıyor. Dahası ahtapotu anlamak ona karşı yürütülecek politik stratejinin biçimlendirilmesi için de zorunlu.

Ahtapot benzetmesi çok uzun yıllardır, mafya tipi örgütleri tanımlamak için kullanılıyor. Doğadaki ahtapota haksızlık olsa da, anatomik ve işlevsel özellikleri mafya tipi yapılanmayı anlamak için çok yararlı. Merkezdeki bir gövde/beyinden çıkan çok sayıda vantuzlarla kaplı kol, hem eşgüdüm içinde hem de birbirlerinden bağımsız olarak hareket ediyorlar. Görece birbirlerinden özerk kolların tek bir amacı var, merkezi korumak ve beslemek. Kollar merkezden koparlarsa hemen ölüveriyorlar, hiç bir kol kendi başına yaşama gücüne sahip değil. Merkezdeki gövde/beyin ise, kollarından bir ya da birkaçını kaybetse bile hayatını sorunsuzca sürdürebiliyor, dahası yeni kollar çıkarabiliyor.

Mafya devleti kavramı ilk kez, sığındığı Britanya’da polonyum-210 ile zehirlenerek öldürülen, Putin karşıtı eski bir güvenlik uzmanı olan A. Litvinenko tarafından kullanılmış. Kavramı yaygınlaştırıp, kuramsallaştıran ise eski bir liberal siyasetçi olan Balint Magyar. Her ne kadar Magyar, mafya tipi devleti, Sovyetlerin yıkılması sonrası ortaya çıkan “post komünist” devletlerde gelişen rejimler için kullansa da, öyle ya da böyle demokrasi geleneği ve kurumları olan ülkelerdeki, sağcı ve dinci popülist iktidarların rejimleri nasıl değiştirebildiklerini anlamaya katkı sağlıyor.

Mafya tipi devlet, bir tür “aile” olarak inşa ediliyor. Merkezdeki “Aile Reisi”nin etrafında aileye kan bağıyla........

© Birgün