Whitman “Benliğin Şarkısı”na şu sözlerle başlar: “Tek bir kişinin şarkısını söylüyorum, herkesten ayrı, basit bir insan,/gene de Demokratik sözünü, Hep birlikte sözünü kullanıyorum.” Tekleri tek tek topladığınızda bir çokluk elde edersiniz. Tekler sadece kendi şarkılarını söyledikleri sürece bırakın demokratik olmayı, bu kakofonik çokluğun bir toplum oluşturduğu pek söylenemez. Mekân ve zaman içine yerleşmiş tekler arasında zamanı ve mekânı kat eden bağlantılar icat edilmedikçe çokluktan bir toplum elde edilemez. Tek, bağlantılar karmaşasına yerleştiğinde artık o, aynı tek değildir. Bir toplumun teklerin toplamından daha fazla olması gibi, her tek de tekten daha fazladır. Bağlantılar hazır verilmemiştir, icat edilmeleri gerekir. Tek tek şarkılar kontrpuanlarla birbirlerine bağlandıkça toplum yavaş yavaş ortaya çıkar. Şayet bireyleri birbirine bağlayan bağlar yataysa ve yatay bağlantılar içinde bireyler kendi zaman ve mekânlarını birlikte örgütleyebiliyor, çok sesli bir senfoni icra edebiliyorlarsa bu topluma demokratik denir. Ve bu toplumda bireyler kendi şarkılarının yanı sıra birlikte yaşamanın, dayanışmanın şarkılarını da hep birlikte söyleyeceklerdir. Bireyler kendi aralarında doğrudan bağlar icat etmek yerine aralarındaki ilişkiler bir merkez tarafından dolayımlanıyorsa elbette buna da bir toplum denilebilir. Böyle bir toplumda kişiler şarkılarını giderek unutur, onun yerine hep bir ağızdan merkezin, merkeze yerleşen despotun........

© Birgün