Cumhuriyet tarihinin tüm dönemleri, farklı özellikler taşısalar da her zaman huzursuzluk dönemleri olarak adlandırılabilir. Kurtuluş ve Kuruluş yılları cumhuriyetin gizli açık hasımlarının eylemleri, isyanlar, suikast girişimleri ile geçti. Tek parti döneminin sona ermesi demokrasiye değil, huzursuzluğa yeni bir başlangıçtır. Yeni iktidar güç sahibi olmanın sarhoşluğuna on yıl dolmadan kapıldı. Ülkenin tek radyosunda gecenin bir vaktinde “Vatan cephesine katılanlar” listesi okunuyor, Meclis’te muhalefeti sindirmek için vekilleri cezalandırma yetkisine sahip Tahkikat Komisyonu kuruluyor, üniversite gençliğinin ve basının demokrasi talepleri baskı ve zaman zaman tutuklamalarla karşılaşıyor, Ana muhalefet partisinin lideri taşlanıyordu. Nâzım yasaktı, sosyalist komünist partiler gün yüzü göremediler. Bu dönem on yılda bir darbe kötülüğünü başlatan askeri darbe ile sona erdi. Yeni evre, aydınların ve halkın beklentilerine karşı çıkamayan geçici yönetimin Kurucu Meclis oluşturması ve Cumhuriyet tarihinin en demokratik Anayasasının kabulü ile başladı. Devamını yazmaya gerek var mı? Askerler 71’de ve 80’de 61 Anayasası’ndaki özgürlükleri fazla buldukları için uygun gördükleri daraltılmış anayasaları dayattılar. Sonrası politik, ekonomik kriz evrelerinin ve uzadıkça uzayan bir iktidar döneminin hikayesidir. Bu uzun tarihin kısa özetinin sonunda geldiğimiz nokta, kaynayan ve henüz yükselen ısıyı tam hissedemediğimiz noktadır.

Hiç bu kadar fokurdamamış hiç bu kadar heyecanlı kaynamamıştı politika kazanı. Sahnede görünen, görünmeyen, gizli, açık, tüm özneler aynı anda hareket halinde. Hemen hepsi de gücün kendisinde olduğunu, politika sahnesinin yönlendirici öznesinin kendileri olduğu iddiasıyla ortadalar; dost, düşman, hasım, hısım birbirine karışmış gibi. Böyle zamanlarda toplumsal muhalefetin ya da toplumsal desteğin belirleyici olması beklenir. Bir tarafta seçmen desteği azalıyor olsa bile yönetimi elinde tutan, devlet aygıtlarını yönetme, kullanma şansına sahip iktidar bloku yer alıyor. Diğer yanda geniş ve aktif bir toplumsal desteğe sahip olmakla birlikte, demokratik yollar sürekli darbe yediği için amaçlarına ulaşamayan muhalefet var ve bu kez farklı, toplumsal muhalefetle birlikte kitlesel ve sürekli mitinglere ağırlık veren yöntemleri deniyor. Bu türden politik sıkışma süreçleri uzun ömürlü olamaz; öyle ya da böyle ya iktidar kanadı varlığını sürdürmeyi demokratik yöntemleri devre dışı bırakarak korumayı ve tahkim etmeyi başarır ya da muhalefet demokratik yol ve........

© Birgün