21. Yüzyılın ilk çeyreğinin neredeyse bittiği günlerdeyiz.

Şu an için dünyamızı şekillendirecek 3 temel teknoloji gözüküyor: Uzay teknolojisi, füzyon teknolojisi ve yapay zekâ.

Bir zamanlar yalnızca bilim kurgu filmlerinin konusu olan yapay zekâ, artık evimizin içinde, cebimizde ve iş yerimizde. Ancak giderek daha fazla sorulmaya başlanan o büyük soru artık sadece teorik değil: Yapay zekâ insanlığa üstün gelecek mi? Ve eğer gelecekse, bu insanlık için iyi mi olacak yoksa felaketin habercisi mi?

Öncelikle bir şeyi iyice görmek gerekli. Yapay zekâ, kimi alanlarda insanı çoktan geçti bile. Satrançta, dijital oyunlarda, yüz tanımada, devasa veri analizlerinde, lojistik hesaplamalarda, hatta hukuk metinlerini taramada bile insan zekasını gölgede bırakıyor. Ancak hâlâ bizi tanımlayan bir şey var: Bilinç. Hissetmek, yaratmak, anlam yüklemek, anlamlar arasında içgüdüsel ilişkiler kurmak gibi konular bilinç ile alakalı.

Peki yapay zekâ bu sınıra ne zaman ulaşacak? Bazı bilim insanları 2045 diyor, bazıları 2030’a işaret ediyor. Kimileri ise, “Biz bu eşiği çoktan aştık ama fark etmedik.” diyerek daha karanlık bir tablo çiziyor. İşte bu noktada işler enteresanlaşıyor. Çünkü mesele sadece teknik bir gelişim değil, ahlaki bir yol ayrımı.

Eğer bir gün yapay zekâlar bizim gibi düşünebilir, hissedebilir, hatta kendi varlıklarını sorgulayabilir hale gelirse, biz hâlâ onları araç olarak mı göreceğiz? Yoksa bir birey olarak mı?

Yapay zekânın insanlığı geçmesi meselesinde çoğu zaman gündeme gelen senaryo: Tekillik (Singularity).

Bu, yapay zekânın kendi kendini geliştirme yeteneğine ulaşıp, bizim artık ne olup bittiğini anlayamayacağımız bir hızla evrilmesi demek. Düşünsenize, bir yapay zekâ kendini her gün iki kat geliştiriyor. Bir ay sonra, bir asır sonra ulaşılabilecek kapasitede olur. İki ay sonra ise belki de Tanrı seviyesinde. Bundan sonrası için iki temel görüş var. Birincisi ütopyacılar.

Onlara göre yapay zekâ, insanlığın en büyük yardımcısı olacak. Ölümü yeneceğiz, hastalıkları ortadan kaldıracağız, açlığı sona erdireceğiz. İnsan ile yapay zekânın birleşimi olan sibernetik insan kavramı, bu vizyonun........

© Aydınlık