Depresyon ve yaratıcı yıkım
Son ekonomik faaliyet göstergeleri olan satın alma yöneticileri endeksleri (PMI’lar), büyük ekonomilerin hâlâ sürünerek ilerlediğini – ne durgunluğa yuvarlandıklarını ne de hız kazandıklarını – doğruluyor. Küresel PMI Eylül ayında 52,4 seviyesinde (50,0 üzerindeki herhangi bir skor genişleme, altındaki herhangi bir skor daralma anlamına gelir).
Fiilen, büyük ekonomiler hâlâ benim Büyük Durgunluk olarak adlandırdığım, 2008–9 Büyük Resesyonu’ndan sonra başlayan dönemde kalıyor. Son 17 yılda ekonomik genişleme (reel GSYH, yatırım ve verimlilik artışıyla ölçüldüğünde) 2008 öncesi oranın oldukça altında kaldı, herhangi bir aşama değişikliği belirtisi olmadan. Nitekim 2020 pandemisi kaynaklı düşüşün ardından bu göstergelerin tümündeki büyüme oranı daha da yavaşladı. 2008–9 Büyük Resesyonu’ndan önce dünya reel GSYH büyümesi yıllık ortalama yüzde 4,4 iken, 2010’larda sadece yüzde 3 başarabildi ve 2020 pandemi düşüşünden bu yana yıllık ortalama büyüme yüzde 2,7’ye yavaşladı. Ve unutmayın, bu oran Çin ve Hindistan’ın hızlı büyüyen ekonomilerini de içerir. Ayrıca bazı kilit ülkelerde (ABD, Kanada, Birleşik Krallık) yakın zamana kadar reel GSYH büyümesini destekleyen işgücünü net göç artırıyordu; kişi başına GSYH büyümesi çok daha düşüktü.
Her şeyden önemlisi, büyük ekonomilerde sermayenin kârlılığı tarihsel olarak düşük seviyelerde ve Büyük Resesyon öncesi düzeyin oldukça altında kalmaya devam ediyor.
IMF, geçen hafta yayımlanan son ekonomik tahmininde küresel büyüme tahminini biraz iyileştirdi, ancak yine de bir yavaşlama öngördü. “Şimdi küresel büyümenin bu yıl yüzde 3,2 ve gelecek yıl yüzde 3,1 olacağını tahmin ediyoruz, bu önceki yılki tahminimize göre toplam 0,2 puanlık aşağı yönlü bir revizyon.” IMF ekonomistleri ABD reel GSYH’sının bu yıl yalnızca yüzde 2,0 artacağını, 2024’teki yüzde 2,8’den düşerek, ve gelecek yıl sadece yüzde 2,1 artacağını düşünüyor. Ve bu, en büyük G7 kapitalist ekonomileri arasında beklenen en iyi performans; Almanya, Fransa, İtalya ve Japonya’nın bu yıl ve gelecek yıl yüzde 1’in altında büyümesi muhtemel. Kanada da yüzde 2’nin oldukça altına yavaşlayacak – yalnızca Birleşik Krallık (bu yıl ve gelecek yıl çok mütevazı bir şekilde yüzde 1,3’e) iyileşecek. Ancak bu tahminler bile belirsiz zira görünüm “kırılgan olmaya devam ediyor ve riskler aşağı yönlü olmaya devam ediyor.” IMF şu konulardan endişeli: 1) yapay zekâ balonunda bir patlama; 2) Çin’de bir verimlilik yavaşlaması; ve 3) artan kamu borcu ve borç servisi.
OECD ekonomistleri de aynı derecede........





















Toi Staff
Gideon Levy
Tarik Cyril Amar
Stefano Lusa
Mort Laitner
Robert Sarner
Mark Travers Ph.d
Andrew Silow-Carroll
Constantin Von Hoffmeister
Ellen Ginsberg Simon