SON DESTANCI
Yaklaşık 40-50 yıl öncesinde sokaklarda, pazarlarda destan satıcıları olurdu. Genellikle de doğu illerimizden Batı illerinin köy ve kasabalarına destancılar gelir, köy odalarında konuk olur, destanlarından Tahir ile Zühre, Kerem ile Aslı gibi bilinen hikâyelerden anlatırlar, şiirler okurlardı. Doğuda “Dengbej” Teke yöresinde ise “Ömürcü” denilen yaşlılar hem yöre insanının yaşanmışlıklarını belleklerinde tutar ve anlatır hem de halk hikâyeleri, masallar, destanlar anlatırlardı. Bu nedenle yöreden beslenen romanımın birinin adını anlatım yöntemi açısından benzerlik taşıdığı için “Dirmil Ömürcüsü” koydum.
Yöremizde ise Dirmil Çörten köyünden Muharrem Turgut, Gölhisar’dan Âşık Revani Asmalı Kız destanıyla ünlüdür. Yine Gölhisarlı Âşık Mehmet Başaran zamanında destan satıcısı olarak bilinen isimlerdendir. Ve destanlarından Fakirin Destanı, Köy Destanı, Yörük Destanı, Zaman Destanı gibi destanlarını sıralayabiliriz. Şair Osman Akkoç’un da yörede bilinen en önemli destanı Yörük Kızı Destanıdır.
Ben sizlere henüz ilkokul sıralarında tanık olduğum, gözlemlediğim bir destan satıcısını ve sattığı destanlardan birinin hikâyesini anlatacağım.
1930-1983 Yıllarında yaşayan Dirmil-Çörten köyünde yaşayıp ölmüş olan Muharrem Turgut, doğuştan gözleri görmeyen, el ve ayaklarındaki tutukluk nedeniyle hiçbir işini kendi göremeyen, bedensel yeterliliği olmayan biriydi. Köylüler ona Kör Maram (Muharrem) derdi.
Kendisine altı aylıktan sonra teyzesi Eşe bakmış. Ogün bugün Eşe teyzesi Muharrem’e gücü yettiği kadar eli ayağı, gözü olmaya çalışmıştır. Kör Maram ezbere Kuran okurdu. Masallar, hikâyeler anlatırdı. 1967 TRT masal derleme raporlarında adı var, ama ses kayıtlarına rastlayamadık.
Muharrem Turgut, Dirmil yöresinde........





















Toi Staff
Gideon Levy
Tarik Cyril Amar
Stefano Lusa
Mort Laitner
Robert Sarner
Andrew Silow-Carroll
Constantin Von Hoffmeister
Ellen Ginsberg Simon
Mark Travers Ph.d