"Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev…" Bu kitap, hümanist ve reformcu yanı ile bilinen, Etienne de La Boetie’nin temel eseridir. Boetie, modern siyaset biliminin temellerini atan Fransız yazar, düşünür, yargıç ve siyasetçidir. Bu eser sadece o dönemin özelliklerini taşımaktan öte her döneme ışık tutan güçlü görüşler içeriyor.

Boetie, kitabında diyor ki: "Eğer iki kuşak köleleştirilirse, bundan sonra gelen kuşak özgürlüğü hiç tanımadığı, görüp bilmediği için pişmanlık duymadan hizmet eder ve ondan öncekilerin zorla yaptıklarını seve seve yerine getirir." Yani fikri olmadan yanlışa alkış tutar. Aklını kullanamadığı için eğri ile doğruyu ayırma kabiliyeti kaybolur.

Boetie, akıl ve ahlakını kiraya veren bireylerin özgürlüklerini de gönüllü olarak yitirdiklerini anlattığı eserinde; yalana sahip çıkan ya da savunan insanların ahlakının da olmadığını ileri sürer.

Boetie eserinde; iktidar ve devlet olgusunu inceleyerek, iktidarın meşruiyetini sorgular. Özellikle devlet egemenliğinin niteliğini ve kendisini nasıl yeniden yenilemesi gerektiğini vurgular.

Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev’in ana sorunu, insanların niye siyasal iktidara itaat etmeyi sürdürdükleri ve boyun eğmeyi arzuladıklarıdır. Gerçekten de kapalı kapılar arkasında iktidara demediğini bırakmayan mihraklar, güç ve iktidar karşısında sus pus olmakta, hatta övgüler dizerek dalkavukluk sanatını doruklara çıkarmaktadır.

Boetie, siyasal iktidarın hangi şartlarda ne şekilde ortaya çıktığı, nasıl kurulduğu, insanların liderleri neden tirana dönüştürdüklerini pek önemsemez. Zira iktidarı bir şekilde inanarak ya da ikna edilerek seçmiş olabilir. Bunu “ilk günah” olarak görür. Onun için anlaşılamaz olanı, insanların kulluğu-köleliği neden sürdürdükleri, hala niçin kötü duruma........

© Akdeniz Gerçek