"romanlarının insan yaşamının dramına dikkat çekmesi ve bu dramı derin ruhsal etki ve sanatsal yoğunluk" la anlatması nedeniyle 1952 yılında Nobel Edebiyat Ödülü alan François Mauriac, çok ses getiren Engerek Düğümü adlı romanını Paris’e geldiğinde taşındığı bu evde yazmıştı. Yayımlandığı 1932 yılında çok kısa bir sürede 18 bin adet satan romanı İstanbul’da bir edebiyatçı Fransızca aslında okuduğunda bunu mutlaka çevirmeliyim diye düşünmüştü. Romanın yazarıyla mektuplaştı ve randevulaşarak Paris’in yolunu tuttu. Yazarıyla koyu bir sohbet sonrası Türkçeye çeviri konusunda anlaştılar. Kendini “ruhsal tutkuların analisti ve taşra burjuvazisinin eleştirmeni” olarak niteleyen Mauriac evine kadar gelen Peyami Safa’ya romanını imzalayarak verdi. Peyami Safa İstanbul’a döndükten sonra şunları yazdı: “İki ay kadar evvel Paris’te Theophile Gautier sokağındaki apartmanın derin loşluğu içinde kendisiyle baş başa iki saat kadar konuştuğum François Mauriac, bana şaheserini şu ithafla hediye etti: “Engerek Düğümü’nün mütercimi ve romancı Peyami Safa’ya minnettarlığım ve büyük sempatimle.” Kitabın Türkçe ilk baskısı 1934 yılında yapıldı ve o dönem çok ilgi gördü. Peyami Safa’nın söz ettiği tanışmanın gerçekleştiği binaya Mauriac 1930 yılında taşınmıştı. Kitabının bir yerinde "Kalbimi, bu kalbi, bu engerek düğümünü biliyorum: onların altında boğulmuş, zehirle dolmuş, sürünün altında atmaya devam ediyor. Çözülmesi imkânsız olan, bıçakla kesilmesi gereken bu engerek düğümü.” diyen Mauriac, yaşadığı bölgeye yüklenen “kültürsüz ve dar görüşlü burjuvazi mahallesi” nitelemelerine karşın bu sokakta 40 yıl oturdu.

MAYK HAMMER

Gençlik yıllarımızda, mahalle ve okul arkadaşlarımız arasında bir Mayk Hammer salgını vardı. Kitaplar elden ele gezer, üzerine konuşulur, kapak resmindeki alımlı kızlar içten içe bir yangını alevlendirirdi. Sert, kuvvetli, açıkgöz, kurnaz ve yılmaz bir dedektif olan Mayk Hammer, kayıtsız sokak tavrıyla gereğini yerine getirir ve suçluların yakalanmasını sağlardı. Zaman zaman suçlunun cezasını bizzat kendi verirdi. Pardösüsü ve fötr şapkası değişmez giysi ve aksesuarıydı. Okuduğumuz her kitap heyecan yaratır, aramızda tartışırdık. Yeni maceralar çıktıkça elimizdekilerle değiştirirdik. Biz ne bilelim, meğer gerçek Mike Hammer altı adet yayımlanmış, piyasadaki öteki Mike Hammer’leri Kemal Tahir yazmış. Kapakta da ilk kitaplar........

© 9 Eylül Gazetesi