Günümüzde ülkelerin dijital ağ yapısı ve dijital altyapıları dijital ekonomide nerede konumlandığını göstermektedir. Çin'de “Great Firewall” olarak bilinen korumalı pazarda devlet destekli platformlar öne çıkmakta. Bir zamanlar yalnızca “Batı’nın kopyalayıcısı” olarak görülen Çin teknoloji şirketleri, bugün yapay zekadan sosyal medyaya, e-ticaretten telekoma kadar küresel ölçekte oyun kurucu hale geldi. Çin’de dijital bağımsızlık, yüzeyde ve içeride “ulusal güvenlik” ve “özerklik” gibi kavramlarla meşrulaştırılır. Oysa arka planda, devlet destekli dijital teknoloji tekellerinin (Alibaba, Tencent, Huawei, ByteDance) küresel kapitalizmdeki rekabet gücünü artırmaya dönük birikim stratejisi vardır.

Çin’in “dijital bağımsızlığı” ve dijital platform tekelleri dünyanın medya tüketim alışkanlıklarını değiştiriyor, ekonomik, kültürel ve siyasi nüfuzunu küresel ölçekte genişletiyor. Çin’in dijital teknoloji stratejilerini anlamlandırmak için dijital medyadaki ekonomi-politik ve kültürel yansımaları, platformları irdelemek bu bakımdan önemli. Örneğin TikTok’un yükselişi bu hikayenin en görünür ve popüler yüzü. Çünkü TikTok’un kısa video formatındaki başarısı, küresel sosyal medya davranışlarını etkiledi. Dünya genelinde kısa videolu içerik üretiminin ve tüketiminin ivme kazanmasını sağladı. Aslında TikTok’un sırrı keşif algoritmalarıyla haberi/eğlenceyi ve alışverişi video-öncelikli ve tek arayüzde birleştirmesi. Sonuç olarak TikTok’un küresel ölçekteki başarısı üzerine Instagram Reels ve YouTube Shorts geliştirildi. Bu formatla kullanıcılara kısa video paylaşma imkanı sunuldu ve 2025’te dijital video reklamlarının payının televizyonları geçerek X’e ulaşacağı bekleniyor (amazonaws.com). eMarketer verilerine göre ABD’de de sosyal medyada geçirilen sürenin `’ı videolara ayrılıyor. Akış platformları, haber uygulamaları ve sosyal ağlarda büyüme, “daha çok kullanıcı”dan çok artık kullanıcı başına ekranda geçen süre rekabetine dönüşmüş durumda. Bu arada kısa-video tüketimi, dikkat süresi ve bilişsel yükü artırarak kullanıcıları olumsuz etkiliyor. Dikkat ekonomisindeki dopamin döngü tasarımı özellikle gençlerde kaygı/odak sorunlarını tetikliyor.

Çin’de büyük önem kazanan canlı yayınlar e –ticarette de yaygın olarak kullanılıyor. “Canlı alışveriş” platformlarındaki canlı yayınlarla markaların ürün tanıtımı ve satışının........

© 12punto