Jodie, fotoğraflarının ve kişisel bilgilerinin arkadaşlık sitelerindeki bazı sahte profillerde yer aldığını, “seks işçisi” reklamlarında fotoğraflarının kullanıldığını öğrendiğinde; okulda yakın arkadaş olduğu o genç adama danışmış, derdini ona açmıştı. Sonra öğrendi ki iş çeşitli forumlarda porno videolarının yayınlanmasına kadar gitmişti ve bütün bunları yapan, yaptıran, o çok güvendiği “en iyi arkadaşı”ydı.

Cara, 90 yaşındaki büyükannesinin doğum gününde, geniş aile fertleriyle birlikteydi. Telefonuna tanımadığı bir kişinin mesajı düştü: “Bu videodaki sen misin?” Sosyal medyada pek çok videosu dolaşıyordu. Çünkü o 27 yaşında genç bir milletvekili adayıydı. “Hangi videodan bahsediyorsun,” dedi ve gönderilen videoyu gördüğünde başından aşağıya kaynar sular boşandı. “Ona çok benzeyen bir kadının” porno videosuydu bu…

Henüz 15 yaşındaydı. Okul değiştirmiş, yeni okuluna başlayalı birkaç ay olmuştu. Bir gün, nedeni belirsiz bir şekilde, okulundaki bir grup erkek öğrencinin hedefi oldu. Yüzü, bir porno “yıldızının” vücuduna monte edilerek oluşturulan “deepfake” bir videosu internette dolaşmaya başlamıştı. Genç kız öyle bir şok geçirdi ki, uzun süre okula gitmeyi reddetti.

Dünyanın dört köşesinde (muhtemelen bizde de), pornografik görüntülere büyük çoğunlukla kadınların yüzlerinin monte edildiği, yapay zeka yardımıyla üretilen sahte görüntülerin internet ortamında paylaşıldığı yukarıdakilere benzer pek çok örnek var. Kurbanlar utançlarından öne çıkamıyor. Haklarını arayamıyor. Polis, “bu eylem suç kapsamında değil” diyor.

“Deepfake”, yapay zekanın geliştirilmesi sürecinde kullanılan “deep learning” (derin öğrenme) deyimi ile “fake” (sahte) sözcüklerinin birleştirilmesinden türemiş bir isim. (Türkçede zaman zaman “derin sahte” veya “derin kurgu” gibi tabirler kullanılsa da “internet” gibi “deepfake” de çoğunlukla çevrilmeden kullanılıyor. KVKK-Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nun tercihi de bu yönde.)

Bu terim, kişinin sesinin yapay zeka yardımıyla taklit edilerek, ona söylemediği şeyleri söyleten ses kayıtları için olduğu gibi; kişinin yüz görüntüsünün başka bir kişinin vücuduna monte edilerek, yapmadığı şeyleri yapmış gibi gösteren video görüntüleri için de kullanılıyor. Tabii bu videoları üretmek için de yapay zekanın yardımı gerekiyor.

Bir internet güvenlik şirketinin araştırmasına göre, 2023 yılında internette bulunan deepfake videoların toplam sayısı 2019 yılına göre U0 artarak 95.820’ye ulaşmış. Bu artış hızı sabit kabul edilirse bugün bu videoların sayısının 300 bine yaklaştığı hesaplanabilir. Tüm “deepfake” videoların �’i porno içerikli. Pornografik videoların �’u kadınları hedef alıyor. Bunların içinde ünlüler büyük çoğunlukta ama tanınmamış kadınlar da kurban konumunda.

Sadece bir adet net yüz görüntüsü kullanarak herhangi bir kişinin 60 saniyelik sahte porno videosunu oluşturmak 25 dakikadan az sürüyor ve maliyeti sıfır. Araştırmaya katılan Amerikan erkeklerinin yüzde 48’i böyle bir videoyu izlemiş. Bunların t’ü bu videoları seyrederken herhangi bir suçluluk hissetmemiş.

Küresel planda, erkek zihniyetli siyasetçiler, önlem almakta çok yavaş kalıyor. Gelişmelerin hızı karşısında bu yavaşlık ancak “atalet” olarak tanımlanabilir. Ama İngiltere’de bir avuç kadın, ısrarlı bir mücadeleyle, konuyu parlamentonun gündemine getirdikten yaklaşık bir yıl sonra (İngiltere için muazzam bir hız demek bu) yasa değişikliği yaptırmayı başararak, bu tarz görüntülerin üretilmesini ve yayılmasını suç kapsamına soktu.

Jodie’nin mücadeleye karar vermesi bunda büyük rol oynadı.

Halen finans sektöründe çalışan Jodie’nin (asıl ismi bu değil), sahte görüntülerinin internette dolaşması hafiften başlayıp, git gide ağırlaşarak, sonunda kendi yüzünün monte edildiği porno videolarına kadar varmıştı. Kimliği belirsiz bir kişi Jodie’nin fotoğrafını Reddit ağına göndermiş ve ağdakileri, bu fotoğraftan “deepfake” porno görüntüleri üretmeye davet etmişti. Reddit içinden birileri de davete “icabet” etmişti.

Jodie’nin yaşadığı işkence iki yıl sürdü. Bu süreçte, ilk şoku atlattıktan sonra, Jodie, bunu kimin yaptığının peşine düştü. Jodie’nin öyküsünü haberleştiren The Guardian, bunu nasıl başardığını anlatmıyor ama genç kız sonunda, internetteki sahte görüntüleri en yakın arkadaşının ürettiğini/ürettirdiğini keşfetmişti. Bu kişinin, başka kurbanlarının da olduğunu öğrenmiş, onların kimliklerini tespit etmiş ve polise 60 sayfalık kanıt sunmuştu.

Jodie, iki polis merkezinden yüz geri edildi. Gerekçe: Böyle bir suçun tanımlanmamış olması… “Yasada yeri yok” yani…

Ama “hayır”ı bir cevap olarak kabul etmeyen genç kadın, ısrarla işin peşine düştü, başka yasalarda bulunan maddeler üzerinden polisi ikna etti. (Türkiye’de de durum böyle, “deepfake” ile ilgili bir yasa yok ama TCK’nın çeşitli maddelerine dayalı olarak suç tanımları yapılabileceğini söylüyor hukukçular.)

Sonunda fail (herhalde uygun yöntemlerle sıkıştırıldıktan sonra) suçunu itiraf etti.15 ayrı, “ağır hakaret içeren veya müstehcen veya tehditkar nitelikte mesajlar gönderme”........

© 10 Haber