Giresun, Cumhuriyet öncesinde de sonrasında da fındık ihracatının merkezidir. Vilayet olmadan önce Giresun'dan yapılan ihracatın bağlı olduğu Trabzon vilayetince yapılmış gibi kayıtları olsa da Giresun, fındığın yegâne üreticisi ve ihracat merkezidir. Bu vesileyle dedem Veyisoğlu Mustafa Özcan, Bulancak ilçesinden 1902-1906 yılları arasında tekneyle Karadeniz ve Tuna Nehri güzergâhından Almanya'ya bizzat fındık götürerek sattığını da anımsatayım. Anlatmak istediğim fındık üretiminin ve ihracatının Fiskobirlik'e doğrudan bağlanması doğru olmadığı gibi büyük Atatürk'ün talimatıyla kurulduğu yönündeki açıklamalar da eksiktir. Hatta yanıltıcıdır. Kurucuların hatıralarına da saygısızlıktır.
Evet, büyük Atatürk'ün Cumhurbaşkanı olduğu 1935 yılında 2824 sayılı Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri Hakkında Kanun yürürlüğe girmiştir. Yasadan sonra ilgili alt düzenlemeler yapılarak ilk önce 1937 yılında İzmir'de İncir Kooperatifleri ve Birliği kurulmuştur. 1938 yılında kooperatifleri ve Fiskobirlik kurulmuştur. Devamında İzmir merkezli Üzüm, Pamuk Kooperatifleri ve Birliği kurulmuştur. İlk faaliyete geçen kooperatiflerin uğraştığı ürünlere bakıldığında tümünün Cumhuriyet öncesinde ve sonrasında ihraç edilen tarımsal ürünler olduğu açıktır. Büyük Atatürk'ün, tarım satış kooperatiflerinin kurulmasına önderlik ettiği doğrudur. Ama temel amacın yerli aracı ve yabancılara giden kârın, üreticiye aktarılmasını sağlamak; üreticinin gelirini artırmak ve yabancı ülkelerdeki üreticilerin gelir düzeyine eriştirmek olduğunu bilmek gerekir. Bu amaçla........

© Yeşilgiresun