Çıkrık Kuşak Culfalık

Dokumacılık sanatı, çağlar boyunca süregelen ve geniş çaplı kültür-sanat zenginliğine

sahip Anadolu’nun köklü uğraşılarından biridir. Yöreye ait motif ve kompozisyon özellikleri gibi unsurlarla kullanılan teknik, kültürel mirasımıza ait başlıca ögelerdendir.

Geleneksel dokuma sanatı üretildiği yörenin kültürel kimliğini belirleyen ve giyim kuşam unsurlarını betimleyen en önemli kültür öğeleri arasındadır.

Toplumların kültürünü oluşturan temel öğelerden birisi de giyimdir. Giyim; bir toplumun kültürel değer yargılarını, inançlarını, yaşam biçimlerini, estetik ile sanatsal özelliklerini, geleneklerini, göreneklerini, örf ve adetlerini yansıtan bir araçtır. Giyim kuşam bireyin toplum içerisinde kendine yer edinebilmesi, kendini ifade edebilmesi ve iletişim halinde olabilmesi açısından önemlidir.

Önceleri örtünmek için giyilen dokumalar, tarihsel süreç içerisinde statü ve moda gibi kavramlar ile çeşitlenerek zenginleştirilmiştir.

Dokumacılıkta en önemli gelişme, son üç yüz yılda olmuştur. Öncelikle tezgâh ve mekiğin bulunuşuyla tezgâhların eni genişlemiş ve dokumaların enleri artmıştır. Ayrıca verim artarak dokuma üretimi hızlandığı için daha fazla ipliğe ihtiyaç duyulmuştur. 1765 yılında iplik büküm makinasının icadı ile dokuma için gereken iplik temini karşılanmıştır.

Giyim kuşamı tamamlayan aksesuarlar da büyük önem taşır. Bu aksesuarların en önemlilerinden biri kuşaktır. Türk geleneksel giyiminde, kadın ve erkek tarafından bele sarılan ensiz dokuma ya da örgülere kuşak denir. Kuşaklar, kişinin beline bir veya birkaç kez dolanarak kullanılan geniş enli kumaş parçaları olup beli sıkı tutmak için sarılan uzun ve dar örgüdür. Kuşağın, geleneksel Türk giyim kuşamında önemli bir yeri vardır. Tüm Anadolu geleneksel giyim kuşamında kadın, erkek, yeni gelin herkes kuşak takmıştır. Hattâ Anadolu’da bebeklere de kundak üzerine bürümcük gömlek ve zıbınla beraber yaşam kuşağı bağlanmaktadır.

Eski Türk giyiminde beline kuşak sarmayan erkek yoktur, En fakir kişi bile beline bir şey bulur sarardı. Çünkü, gerek erkek gerekse geleneksel Türk kadın giyiminde kuşakların temel fonksiyonu; beli soğuktan korumak, para, saat, bıçak taşımak için cep olarak kullanılan ve kıyafeti tamamlayıp zenginlik gösteren bir aksesuar olarak kullanmaktır.

Kuşak, Anadolu’da giyim aksesuarları arasında kullanılmakta olup Abani kuşak ve sedef kuşak dışında sim........

© Yeniçağ