menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Trump tek oyun kurucu olma peşinde

34 25
07.02.2025

Trump’ın davranışlarının radikal ve öngörülemez olduğu bilinmekte, anca yarışı ikinci defa kazanmasının ona aşırı bir özgüven getirdiği de görülmektedir. Bunu yönetimi devralmadan başladığı tehditlerinden, iktidarı devralır almaz da önceden hazırlandığı kararnameleri imzalayıp yürürlüğe koymasından anlamak mümkündür. Tehditlerinin dozunu gittikçe artırdığı da görülmektedir.

Trump’ın, ABD’nin güçlü durumunu devam ettirip, bunu daha da ileri götürerek dünyada tek oyun kurucu olmak arzusunda olduğu anlaşılmaktadır. Ülkesini şirket anlayışıyla yönettiği/yöneteceği ve kar/zarar faktörüne öncelik verdiği görülmektedir. Bunu Gröland, Panama ve Kanada’ya ilişkin düşüncelerinden, ülkeleri vergilerle tehdit etmesinden, Ukrayna için çok para harcadıklarını söyleyerek, karşılığında kıymetli yeraltı kaynaklarını istemesinden anlamak mümkündür.

Benimsediği politikanın esası “Önce Amerika” anlayışıdır. Bu anlayış hem iç hem de dış politikanın referansı durumundadır. Çıkar düşüncesi ön planda olan bu anlayışı gerçekleştirmek için güç politikası uygulamaktadır. Uyguladığı güç politikası da ekonomik ve askeri güce dayanmaktadır. Ekonomik gücünün esası da teknolojik üstünlük ve dünyaya hâkim olan dolar/dolarizasyon uygulamasıdır.

Dolarizasyon avantajını kaybetme endişesi

ABD, doları altına bağlı bir para birimi olarak kabul ettirdikten sonra, gücünün artmasına paralel olarak doları altına bağlı olmaktan da çıkarıp, ülkenin gücü/itibarına dayanan bir para birimi haline getirmiştir. Bu durum ona, karşılığı olmadan para basabilme, ithalatta bir tahditle karşılaşmama, içeride refah, dışarıda da üstünlük sağlama imkânı yaratmıştır.

Ancak son 20 yıl içinde dünyadaki askeri ve ekonomik olaylar ABD’nin üstünlüğünü sorgulanır hale getirmiş ve sistem, tek kutuplu dünya düzeni ve tek rezerv para sisteminden uzaklaşmaya, onun yerine çok kutuplu bir dünya düzenine ve birden fazla para birimine doğru evrilmeye başlamıştır.

Trump’ın, bu gelişmeyi daha da tırmandıracak ve hegemonyasını zayıflatacak bir kuruluş olarak gördüğü organizasyonların başında BRICS’in gelmektedir. BRICS ülkelerinin, aralarındaki ticareti kendi ulusal paralarıyla yapması ve rezervlerindeki dolar miktarını azaltmaları endişeleri arttırmıştır. Bu nedenle BRICS ülkelerine ortak bir para birimi oluşturma girişiminden vazgeçmeleri çağrısında bulunmuş, aksi halde........

© Yeniçağ