Bakanlık dahil, benim ülkemde insanları çoğu “Eğitim” denilince aklına “Kalkınma”yı getirmiyor. Halbuki modern eğitim tam da bu amaçla kuruldu. İsteyen açıp baksın, Avrupa’da modern eğitim, hangi amaçla nasıl kurulmuş ve kalkınmayla arasında nasıl ilişki var.

Sanayi devrimine kadar sadece bizde değil Avrupa’da da bugünkü gibi herkes okula gitmiyordu. Hele kadınlar, kızlar yine bizdeki gibi okullu değildi.

Orada kilise okulları, bizde medreseler vardı. Her ikisi de aynı amaçla insan yetiştiriyordu. Avrupa’dakiler iyi Hristiyan, bizdekiler iyi Müslüman yetiştirme amaçlıydı. Ancak Avrupa’da bininci yıldan itibaren durum farklılaşmaya başladı.

İlk üniversite kuruldu.

Hukuk, felsefe ve matematik öne çıktı.

Buna astronomiyi de ilave etmek lazım.

Rönesanstan sonra ise durum tamamen farklılaşmaya başladı. Modern bilimin temelleri atıldı. Bilimsel yöntem ortaya konuldu.

İslam dünyası geçmişi, bilineni, eskiyi tekrarlarken, Avrupa’da kilise okullarının dışında, teolojinin (dini bilimlerin) yanında fen bilimleri ve hukuk öne geçti.

Sonuç?

Avrupa yani Batı dünyası, İngiltere’de buhar makinesiyle hem madencilikte hem de gemi sanayinde fark yarattı. Bunu Almanya takip etti. Osmanlı’da atalardan kalma kalyonlar varken, Avrupa’da devasa gemiler vardı. Biz kürek ve yelkenle manevra yapan küçük tahta gemilere sahipken, Avrupa, bizimkinin üç dört katı büyüklükte sac gemiler üretti.

Amerikalılar tren yaptı. Ve demir yollarında fark yarattı.........

© Yeniçağ