Ne dersiniz, Namık Kemal’in ruhu başlarımızın üzerinde geziniyor mu hâlâ?

Namık Kemal’in 1870’lerde yazdığı Hürriyet Kasidesi, Meşrutiyet aydınlarıyla Cumhuriyet’in ilk nesillerini beslemiş olan en önemli şiirlerden biridir. Denebilir ki Mustafa Kemal’in de içinde bulunduğu Meşrutiyet aydınları hürriyet aşkını bu şiirden almışlardır. 1950’lerin ikinci yarısıyla 1960’ların ilk yarısında orta öğrenim çağında bulunan benim neslimin çocukları, edebiyat derslerinde bu şiiri okudukları gibi şu veya bu şekilde görüştükleri okumuşlardan da şiirin en az birkaç beytini ezberden dinlemişlerdir.

Şiirin en ünlü beyitlerinden biri şudur:

Ne mümkün zulm ile bîdâd ile imhâ-yı hürriyyet Çalış, idrâki kaldır muktedirsen âdemiyyetten.

Zulümle, adaletsizlikle hürriyeti imha etmek mümkün değildir. Ben “mümkün değildir” diye aktardım ama şairin “ne mümkün” söyleyişi çok daha vurgulu ve etkilidir. Şiire estetik yükseklik veren unsurlardan biri de zaten bu söyleyiştir. Tam Namık Kemal’ce bir dikleniş.

İkinci mısra imkânsızlığın sınırını söylüyor. İnsanlıktan ancak idraki........

© Yeniçağ