Bu yıl on beşincisi yapılan Dersim Kültür Festivali’ni izlerken Dersimliler Dersim’e, Dersim’le dile gelen veya getirilmeye çalışılan kültürlerine, inançlarına dair acaba ne düşünüyorlardı? Bu soruyu kendime sorarken acaba hayli abes bir soru mu oldu, diye düşünmeden edemedim. Doğru ya Dersim var, Dersimliler var. Dahası Alevilik var, Aleviler vardı Festival’de. Onların dışında Kürdistan’ın, Anadolu’nun farklı yerlerinden farklı inançları temsilen insanlar da vardı, ama ne de olsa festivalin adı Dersim olarak belirlenmiş. Yanlış da değil. “Biz ne Horasan ne de Tunceli’yiz diye de bir şiar belirlenmiş bu yıl için, isabetli de olmuş aslında ama bu da tek başına Dersim’i anlatmaya yetmiyor kanımca.

Dersim’i yalnızca Alevilik olarak tanımlamaya çalışan ifadeler son derece sıkıntılı. Dersim’i sadece Kürtlük olarak tanımlamaya çalışan ifadeler de öyle. Bir de yalnızca sol- sosyalist ile tanımlamaya çalışanlar var. Sol-sosyalizm ezel-ebed bu topraklarda varmış gibi güzelleme yapanlar da hiç az değil yani. Ermeni yurdu, Kürt yurdu, Alevi yurdu, sosyalizm yurdu… Bir de tabii devlet yurdu, diğer bir ifadeyle CHP’lilik. Şimdi bir de yeni türeyen AKP’lilik… Alevilerin dilinde olmayan “dede” bile neredeyse meşrulaştığına göre… Pir’i ticaretin yeni kapısı haline getirenler de hiç az değil. Cem’lerini “Fatiha” ile açan “Pir”in hangi Aleviliği bildiğini veya icra ettiğini devlet bilir ama bizim Pir bilmez. Heyhat! İkrarın ve ibadetin tanımını bunca muğlaklaştıranlara az rastlamadığınız gibi “bilimsel” yorumun çokluğu karşısında da şaşıracağınızı pek sanmıyorum.

Çokça anlatılageleni tekrarlarsak, neredeyse bir ailenin nüfusu kadar örgüt adının aynı eve sığdığı bir mekan ve kimlik tanımı. Maoist, Stalinci, Marksist- Leninist, Enver Hocacı, Troçkist… Dersim reel sosyalizmin bütün fraksiyonlarını bulabileceğiniz bir yer yani. Daha doğrusu tarikatlarını. İslam’ın tarikatları olduğu gibi reel sosyalizmin tarikatları neden olmasın? Hristiyanlığın çeşit çeşit tarikatları olduğu gibi “bilimsel” ideolojinin farklı yelpazeleri neden olmasın? Alevilik........

© Yeni Yaşam