Yükselen otoriterliğin ekonomik nedenleri
Belediyelere atanan kayyumlara her gün bir yenisi eklenirken belediye başkanlarına, gazetecilere, eski milletvekillerine, baro yöneticilerine, sokak röportajlarında iktidarı eleştirenlere, sinema oyuncularına,…. soruşturmalar açılıyor, bazıları gözaltına alınıp tutuklanıyor. Önceden Kürtleri, sosyalistleri ve hakkını arayan emekçileri hedef alan baskılar, artık siyasi iktidara karşı ağzını açan herkese, her kesime yönelmiş durumda. Otoriterleşme dozunun bu denli artması, ülkeyi yönetenlerin demokrasinin, özgürlüklerin en ufak kalıntısına bile tahammül edemediklerini gösteriyor.
Toplumun genel çıkarları ile iktidarın politikaları arasındaki çelişkilerin arttığı her dönemde muktedirlerin demokrasiye, özgürlüklere tahammül göster(e)meyip, devletin baskı aygıtlarını halk üzerinde daha fazla kullanması, Türkiye gibi demokrasinin kurumsallaşamadığı ülkelerde sık rastlanan bir durum. Demokrasinin hazmedilememesine neden olan “toplumun çıkarları ile iktidarın politikaları arasındaki çelişkiler” ise genellikle ekonomik nedenlerden kaynaklanıyor.
Ekonomi ile demokrasi arasındaki bağıntının -sadece Türkiye’de değil belki de dünyadaki- en çarpıcı örneği, 24 Ocak ekonomik kararları ile 12 Eylül faşist darbesidir. Bundan 45 yıl önce “Türkiye ekonomisini borç batağından kurtarmak” gerekçesiyle 24 Ocak 1980’de açıklanan ekonomik istikrar tedbirleri, Türkiye ekonomisinin neoliberal politikalara entegre olmasını ve bu çerçevede yeniden yapılanmasını içermektedir. Kararlar, işçiden çiftçiye, küçük üreticiden esnafa sermaye dışı tüm kesimler için öylesine ağır bir reçete dayatmaktadır ki demokratik bir yönetimle bunu halka kabul ettirmek mümkün değildir. 24 Ocak’tan yaklaşık 8,5 ay sonra 12 Eylül 1980’de “halkın sesini kesmek” için darbe yapan askerler, anayasal düzeni ortadan kaldırarak parlamentoyu lağvetmiş, siyasi partileri kapatmış ve bir dikta rejimi kurmuştur. Haber alma ve örgütlenme başta olmak üzere tüm hakların ortadan kaldırıldığı darbe rejiminde hukuk tamamen işlevsiz hale gelmiştir.
12 Eylül darbesinde çoğunluğu sosyalistler ve Kürtler olmak üzere 650 bin kişi........
© Yeni Yaşam
![](https://cgsyufnvda.cloudimg.io/https://qoshe.com/img/icon/go.png)