menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Liberal düzen ve sonrasına dair tartışmalar

12 0
11.04.2025

Bu köşedeki son yazının başlığını “Kurallar ve değerler sistemi çatırdarken” atmıştım. Son paragrafta da “Sonuç niyetine ise bir konuya dikkat çekmek istiyorum. 1945 sonrası düzen değişiyor” diye eklemiştim.

Bu yazının devamı için kafamda birçok başlık vardı fakat Chatham House’nın yayınladığı son rapor, 1945 sonrası düzen tartışmasına bir ek yapma fırsatı verdi.

130 sayfalık rapor, tam da 1945 sonrasında ABD liderliğinde kurulduğu kabul edilen “liberal uluslararası düzenin” çatırdadığı eksenlerle ilgili.

Rapor özetle, bu liberal düzenin bugünlerde nasıl parçalandığını, eriyip tarihe karıştığını ve bunlar olurken ülkelerin bu duruma dair aldıkları pozisyonları incelenmiş.

Liberal düzenin yaslandığı dinamikler genel manada demokrasi, serbest piyasa, BM vb. kurumlar, hukuk gibi şeyler olsa da bugün bunların hepsi kâğıt üstünde.

Bugünkü tabloya bakınca içe kapanan bir ABD, bu kapanmaya eşlik eden bir milliyetçilik ve popülizm, birçok ülkenin stratejik özerklik arayışı, Çin’in durdurulamaz yükselişi, tek kutuplu dünya yerinin çok kutuplu ama daha fazla rekabete dayanan ortamı, Rusya ve etrafında dönen hikâye, Asya pasifikte........

© Yeni Yaşam