Rojava-Şam Mutabakatı
Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Temsilcisi Mazlum Abdi ile Şam Geçiş Hükümeti Başkanı Colani, yeni adıyla Şara arasında imzalanan 8 maddelik çerçeve anlaşma, önemli gelişmelere kapı açma potansiyeli taşıyor.
Neredeyse on beş yıllık bir iç savaştan çıkmış, nüfusun etnik ve inançsal olarak büyük ölçüde bölündüğü, güvensizleştiği, önemli bir bölümünün mülteci hale geldiği Suriye halkları için yeni, tarihi bir dönemeç söz konusu.
Bu anlaşma; bir yandan Suriye Alevi toplumuna karşı katliamların gerçekleştiği, bir yandan ABD ile Avrupa ülkeleri arasında gerilimin tırmandığı, Türkiye’nin NATO ve AB nezdinde ittifak yenileme zorunluluğu doğduğu bir dönemde gündeme geldi. Kuşkusuz bu yeni uluslararası denklemde, ABD’nin zorlaması ve Türkiye’nin kendi rezervlerini sürdürme imkanının azalmasının da rolü olduğu hesaba katılabilir.
Suriye genelinde kontrolü sağlamanın çok uzağında kalan Şam’ın hakimi HTŞ, Alevi katliamlarıyla birlikte, dünya halkları nezdinde meşruiyet sorunuyla karşı karşıya kaldı. Anayasa ve seçimleri yıllar sonrasına erteleyen, Suriye’yi cihadist örgütler koalisyonu ile sadece mezhebi bir Arap İslam Cumhuriyeti yapma niyetindeki HTŞ, bu meşruiyet krizi altında Kuzey Doğu Suriye’yi kontrol eden SDG ile bir anlaşma yapmak zorunda kaldı.
Henüz her şeyin dinamik bir oluş halinde bulunduğu, hiçbir gücün belirgin ve tartışmasız egemenlik sağlamadığı koşullarda kesin yargılara varılmamalıdır. Ancak, sekiz maddelik bu çerçeve anlaşmanın, bugünkü Suriye açısından olumlu dönüşümlerin habercisi olduğunu düşünebiliriz.
Anlaşma metninde, “farklı etnik ve dini kimliklerine bakılmadan tüm Suriyelilerin siyasi süreç ve devlet kurumlarındaki temsil ve katılımının garanti altına alındığı” ifadesiyle, siyasi çeşitliliği tanımayı vadediyor. Özel vurgu ise Kürt toplumunun ‘Yeni Suriye’nin ayrılmaz bir parçası olarak tarif edilmesi ve Anayasal haklarının tanınması üzerine. Bu ifadenin hangi somut biçimlere bürüneceği ileride görülecek.
Rojava, diğer ifadeyle Kuzey ve Doğu Suriye Yönetimi, iç savaş koşulları içinde de olsa, tekçilikten uzak, laik........
© Yeni Yaşam
