Resmi tarih açısından 28 Kanunusani (Ocak) 1921’in pek bir önemi yoktur. Bu nedenle “Milli Tarih” müfredatında yer almaz. Ancak bu tarih, coğrafyamız yoksulları ve ezilenleri için önemli bir tarihtir. Bu tarihte yani 28 Ocak’ı 29 Ocak’a bağlayan gece yarısı, Türkiye Komünist Partisi önderlerinden Mustafa Suphi ve on beş komünist katledildi. Kafilede bulunan Maria Suphi ise rehine olarak alıkonuldu. Uzun süren esaret ve işkenceler sonucunda o da katledildi.

TKP heyeti, TBMM Reisi Mustafa Kemal’in daveti üzerine Anadolu’ya geçmiş ve kurulan bir komployla katledilmişlerdir. Sonradan açığa çıkan belgelerde TKP içinde doğrudan Ankara’ya bağlı olarak çalışan İttihatçıların varlığı ve bunlar aracılığıyla TKP heyetine bir tuzak kurulduğu anlaşılmaktadır.

M.Suphi başta olmak üzere on beşleri kimin katlettiği özellikle M. Kemal’e “devrimci” bir misyon yükleyenlerin katkısıyla hep bir tartışma konusu olmuştur. M. Suphi ve on beşlerin katledilmesi sonrasında TKP önderliğinin Kemalistleri “ilerici” gören ele alışları, eski İttihatçı yeni Kemalistleri, “anti-emperyalist” şeklinde değerlendirmeleri bunda belirleyici olmuştur. M. Suphi’leri katledenlerin anti emperyalist olmadıkları, halk düşmanı sınıfsal bir ideolojiye sahip oldukları ancak ve ancak yarım asır sonra İbrahim Kaypakkaya tarafından ortaya konulabilmiştir.

Kuşkusuz M. Suphi ve on beşler........

© Yeni Yaşam