Kıbrıs’ta önemli kararların arifesinde
KKTC’de Cumhurbaşkanlığı seçimleri yapıldı. Seçimin kazananı CTP lideri Tufan Erhürman oldu. Bu seçim çok önemliydi. Çünkü… Birincisi, Ankara, Kıbrıs’ta aks değiştirmiş, bu yeni pozisyonu konsolide ediyordu. İkincisi, bölgesel konjonktür Türkiye’yi bazı önemli kararlar almaya zorluyordu.
Bu önemli zaman diliminde kimin kazanacağı kritikti. Rumlarla anlaşmayı savunan “Federasyoncular” mı? Yoksa Ankara’yla eşgüdüm içerisinde hareket eden iki devletli çözüm perspektifi mi? KKTC’deki iç siyasi tartışmalar konuyu bir “referanduma” dönüştürdü. Ya da gerçekten dönüştürdü mü? Kıbrıs Türkü, Erhürman’ı seçerek federasyon istediğini mi ortaya koydu?
Sonuçlar belli olunca Kıbrıs’taki bir dostumu aradım. Açıkçası dostumun Erhürman’la yakın diyaloğundan ve o sırada yanında olduğundan haberim yoktu. KKTC’nin yeni Cumhurbaşkanı’nın fikirlerini, ne yapmak istediğini ve arkaplanda ne konuşulduğunu dostumdan dinledim. Anlatacağım. Ancak önce çerçeveyi çizelim.
BU BİR REFERANDUM DEĞİL
Erhürman’ın “federasyoncu” çizgide olduğu biliniyor. O halde Kıbrıs Türkü federasyondan yana mı oy kullandı? Meselelere bir günlük zaviyeden bakarsanız cevabınız “evet” olur. Ama yanılırsınız.
Yıl 2005… “Federasyoncu” Mehmet Ali Talat, yüzde 56 oy alarak Cumhurbaşkanı seçildi. Rakibi, “iki devletçi” Derviş Eroğlu kaybetti. Beş yıl sonra, 2010’da, bu kez Derviş Eroğlu Cumhurbaşkanı oldu. Yıl 2015… Bir başka “federasyoncu” Mustafa Akıncı, seçimlerde ipi göğüsledi. Bu seçimde kaybeden Derviş Eroğlu’ydu. 2020’de ise tam tersi oldu. “İki devletçi” Ersin Tatar Cumhurbaşkanı seçildi. Kaybeden Mustafa Akıncı’ydı.
Bu tablo bize ne söylüyor? KKTC’de bir sarkaç var. Beş yılda bir yer değiştiriyor. Peki, bu sarkaca bakarak “Kıbrıs Türkü 5 yılda bir federasyon ya da bağımsızlık konusunda fikir değiştiriyor” diyebilir miyiz? Çok yüzeysel bir okuma olur. Doğrusu şudur: Bu karmaşık bir meseledir. Beş yılda bir ortaya konan 180 derece zıt tercih değişiklikleri bize jeo-politik okumaların değil gündelik yaşam beklentilerinin sonuçlarda daha belirleyici olduğunu söyler. Geçmiş sonuçlar ayrıca şunu da söylüyor: Yüksek ihtimalle… 2030’da bu kez “iki........





















Toi Staff
Gideon Levy
Tarik Cyril Amar
Stefano Lusa
Mort Laitner
Sabine Sterk
Robert Sarner
Ellen Ginsberg Simon
Mark Travers Ph.d