Erken Cumhuriyetten bu yana resmi tarihin anlatıları üzerinden oluşan kalıplar, yakın dönemi anlamamızı zorlaştıran bir etki yaratıyor hiç kuşkusuz. Klasik anlatılar ve baskın paradigmanın, devletin ideolojik aygıtları üzerinden inşa edilmesi, farklı anlatı ve yaklaşımları da baskılamıştır. Bu nedenle son yüz yıllık hikayemizi farklı boyutlarıyla anlama ve anlamlandırma arayışları birtakım engellerle karşılaşmış ve resmi tarih anlatısı, farklı perspektiflere imkan tanımayan katı ve doktriner bir hal almıştır. Resmi tarihin hilafına eleştirel birtakım çalışmalar söz konusu olsa da bu çalışmalar hamaset ve aşırılıklarla malul olmuş ve resmi anlatı kendisini her seferinde yeniden üretmiştir.

ELEŞTİREL TARİH PERSPEKTİFİ

Bu bağlamda 12 Eylül 1980 darbesinin hemen akabinde eleştirel tarih çalışmaları açısından yeni bir pencere açan Mete Tunçay, hem mikro tarih alanına dair yeni çalışmalar yapmış hem de yakın döneme ilişkin farklı perspektifler geliştirmiştir.

Tek parti gibi netameli bir alana oldukça kritik bir dönemde temas eden Tunçay’ın çalışmaları, arı kovanına çomak sokmak olarak yorumlanabilir.

Bu konuda Tunçay’ın magnum opus’u sayılabilecek bir eser olan “Türkiye’de Tek Parti Yönetiminin Kurulması” başlıklı çalışma, post-Kemalist literatürün hem esin hem de kurucu kaynaklarından biri olmuştur.

Biyografik olarak da tek parti döneminin içine doğan Mete Tunçay’ın bu konudaki en önemli cesareti, kültleşme ile ilgili vurguları........

© Yeni Şafak