menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Dünyânın çatısında

72 10
14.08.2025

Nihâyet beklenen zirve gerçekleşiyor. Trump ve Putin ikilisi Alaska’da 15 Ağustos târihinde buluşuyor. Pek çok yazar

seçilen yeri mânidar, hattâ gizemli

buldular. Alaska, pek çok Amerikan filminde biraz da istihzâ konusu edilir. Çetin iklimi sebebiyle yaşanması zor bir mânâda mahrûmiyet diyârı olarak değerlendirilir. Yüzölçümü itbârıyla ABD’nin en büyük eyâletidir. 1.700.000 kilometrekareden biraz fazlacadır. Nüfûsu ise 700.000 küsur civârındadır. Yâni aşağı yukarı Türkiye’nin iki buçuk katı kadar bir büyüklükteki coğrafyada Malatya kadar bir nüfûs yaşamaktadır.

Alaska’nın seçilmesi târihî açıdan da mânidâr görünüyor. İki lider Washington veyâ New York’da buluşmakta anlaşsaydı, bu pek yadırganmaz; olsa olsa ABD’nin Rusya karşısındaki üstünlüğüne yorulurdu. Hoş, mağrur Rus tarafının bu teklifi kolay kolay kabûl edeceğini pek zannetmiyorum. Alaska eski bir Rus toprağıdır. Kırım Savaşı sonrasında ağır bir mağlûbiyet yaşayan ve çeşitli müşkilâtlar çeken Rusya Alaska’yı elinde tutmakta da zorlanıyordu. Yetmezmiş gibi, İngiltere tarafından Alaska’nın kendisine verilmesi yolunda baskılanıyordu. Bu, Alaska’nın, İngiliz İmparatorluğunun bir uzantısı olan Kanada ile birleşmesi demekti. Ruslar bunu istemediler ve Alaska’yı kelepir fiyatına da olsa diğer tâlip ve İngiltere’ye karşı zamânında istiklâl mücâdelesi vermiş olan ABD’ye devretmenin kendisi için daha doğru olacağına karar vererek İngiliz baskılarını bertaraf etmişlerdi. Yaklaşık bir asır sonra, İngiltere’nin küresel oyunda sahneden çekileceğini; onun yerini ABD’nin alacağını ve onunla kafa kafaya geleceklerini nereden bileceklerdi ki? Her neyse, bu açıdan bakıldığında Trump-Putin arasındaki zirvenin eski bir Rus toprağı olarak Alaska’nın seçilmesi iki taraflı ince bir diplomatik işçiliğn mahsûlü olduğunu düşünüyorum.

Alaska’nın seçilmesi başka açılardan da mânidâr. Dünyâ her mânâda sıcak gerilim ve savaşlarla çalkalanırken iki süper güç, bunlara........

© Yeni Şafak