Önce ahlâk sonra hukuk

“Allah’a ve iki topluluğun karşılaştığı, hak ile bâtılın iyice açığa çıktığı o (Bedir) gününde kulumuza indirdiğimize iman etmişseniz biliniz ki ganimet olarak ele geçirdiğiniz her şeyin beşte biri Allah’a, peygambere, yakınlara, yetimlere, yoksullara ve yolda kalmışlara aittir. Allah her şeye kadirdir.” (Enfâl 8/41).

Bedir Savaşı, çok açık bir galibiyetle Müslümanların lehine sonuçlanmıştı. Savaş sonunda ciddi bir ganimet elde edilmişti. Bu durum, Müslümanların ilk defa tecrübe ettikleri bir şeydi. Bu ganimetlerin nasıl paylaştırılacağı konusu gündeme gelmişti. Hatta sahâbe arasında bu konuda birtakım ihtilaflar baş göstermişti. Nihayet meseleyi Efendimiz’e (sav) sordular. Bunun üzerine Efendimiz ve ashab henüz Medine’ye varmadan şu meâldeki âyet nazil oldu: “Sana ganimetler (in nasıl paylaştırılacağını) soruyorlar. De ki: ‘Ganimetler, Allah’a ve Resulü’ne aittir! O hâlde siz gerçek müminler iseniz Allah’a karşı saygısızlıktan sakının, aranızı düzeltin, Allah ve Resulü’ne itaat edin” (Enfâl 8/1).

Sonrasında inen âyetler de Bedir Savaşı’nda, öncesinde ve sonrasında cereyan eden hadiseleri anlatmakta ve tahlil etmektedir. Enfâl Suresi’nin başındaki bu âyetin mesajı şudur: Ganimetlerin nasıl taksim edileceği hususunda “hukukî bir hüküm” ortaya konulmadan evvel bu konuda imanınızın gereği olarak “ahlâkî ilke”yi tespit etmek gerekir. O da şudur: Mülk Allah’ındır. Zafer de Allah’tandır. Dolayısıyla Allah’ın nasip ettiği zafer sonucunda elde ettiğiniz ganimetler de Allah’a aittir. “Biz savaştık, biz kazandık; dolayısıyla biz hak ettik.” diyerek kibirlenmeyesiniz. Öncelikle şunu bilmelisiniz ki, bu dağıtılacak ganimetler, Allah’ın size ikramı ve lütfudur. Bu sebeple Allah’a saygısızlık etmekten sakının ve aranızda ihtilafa düşmeyin. Eğer “Hz. Muhammed’e (sav) iman ettim.” diyorsanız onun vereceği hükme razı olun. Devamındaki âyetlerde de hakiki müminlerin vasıfları zikredilerek mümin şahsiyetinin iman ve ahlâk üzerine inşa edildiği/edilmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Böylece ganimetlerin nasıl taksim edileceği hususunda Bedir’den Medine’ye dönene kadar Cenâb-ı Hak tarafından herhangi bir hukukî hüküm konulmamış, öncelikle gönüllerde bu hususta........

© Yeni Şafak