Bir zamanlar bir köy vardı, orada insanlar yaşardı… Kıbrıslıtürkler bu köyde 1974’e kadar yaşadılar… 1974’te adamızın bölünmesiyle birlikte Kıbrıs’ın kuzeyine geçtiler… Köy öksüz kaldı… Köyde terkedilmiş bir Kıbrıslıtürk bölgesi olarak yürek paralayan bir konuma girdi…
Çok değerli fotoğraf sanatçısı Charles Weare, 21 Ağustos 2025’te yani bundan iki gün önce bu köye giderek, buradan çok değerli fotoğraflar çekti… Bu fotoğrafları sayfamıza alıyoruz…

PARAMAL KÖYÜ BİR ZAMANLAR TAPINAK ŞÖVALYELERİNE AİTTİ…

Panikos Stilianu ise, Paramal hakkındaki yazısında şöyle yazmıştı:

“Paramal, Leymosun’da bir köy… “Paramali” adı, “Para” ve “malin” sözcüklerinin birleşiminden oluşmuş. “Para”, “hemen yanında”, “malin” ise “mal” anlamına geliyor… Köyün adına dair bir diğer söylenti ise aslında köy adının “Pera malin”den geldiği şeklinde… Ortaçağ haritalarında ise köyün adı Piramati diye geçiyor… Leymosun kazasında, Leymosun kentinin 25 kilometre batısında, Evdim’in (Düzkaya) dört kilometre doğusunda bulunan Paramal köyüne 1958’den itibaren Kıbrıslıtürkler “Çayönü” ismini vermişlerdi…

Paramal bir zamanlar Tapınak Şövalyeleri'nin (Templar Şövalyeleri) münzevi tarikatına aitti ancak daha sonra İoannitlerin yetki alanına girdi ve 1308'de Büyük Komutanlık yerleşim yeri listesine alındı. Alehtora ve Bodami köyleriyle birlikte Frenk döneminde Pahna kraliyet topraklarına aitti Paramal, bu bilgi de 16ncı yüzyılda Venedikli Mas Latri’nin yazdıklarında bulunuyor. 1570-1571 yıllarında Osmanlılar Kıbrıs’I aldıktan sonra, Paramal, el konulan topraklar arasına girdi. O zamandan sonra köye Osmanlılar yerleşti ve köy, karma bir köy olarak 1974’e kadar varlığını sürdürdü…

Osmanlı döneminde köyde yalnızca Müslümanlar yaşardı, İngiliz döneminde ise köy nüfusu karışıktı, Kıbrıslıtürkler ağırlıktaydı. Ancak 1891 yılından itibaren Kıbrıslırumlar da köyde yaşamaya başlamıştı…
Kıbrıslırumlar, iki toplumlu çatışmaların yaşandığı 1963-64 yıllarında köyden kaçmışlardı. O tarihten sonra köy, Piskobu enklavının bir parçası olarak Prastyo (Çeliktaş), Siligu (Silifke) ve Malya (Bağlarbaşı) köylerinden göçmen olan Kıbrıslıtürkler’i kabul eden önemli bir merkeze dönüştü…

1974’teki savaş sırasında Paramallı Kıbrıslıtürkler, Ağrotur İngiliz Üsler Bölgesi’ne sığındılar ve “Happy Valley”deki geçici kamplarda kaldılar. Bazı Kıbrıslıtürkler, kendi insiyatifleriyle kuzeye geçerken, çoğu 1974 sonlarına kadar üsler bölgesinde kaldılar. Nihayetinde Parmallı Kıbrıslıtürkler Ocak 1975’te Türkiye’ye transfer edildiler ve sonrasında da Mağusa bölgesindeki Galopsida köyüne yerleştirildiler, bu köye de “Çayönü” ismini verdiler.

Şimdilerde Paramal’da kuzeyden göç etmiş bazı Kıbrıslırumlar yaşıyor… Bölgede İngiliz askeri yetkililerinin iki tane ikamet bölgesi bulunuyor, bunlar Piskobu’ya hizmet veriyor, “Kuzey ve Güney........

© Yeni Düzen