“Evlenemezsiniz!”
Yurttaşların Birbirleriyle Evlenmelerini Kim Engelledi?
Kıbrıs Cumhuriyeti anayasasının dünyanın en karmaşık anayasalarından biri olduğu hep söylene gelmiştir. Devletin ve devlet kurumlarının iki toplumluluk esasına göre örgütlenmesini öngören Zürih-Londra Anlaşmalarına göre hazırlanan anayasa, karmaşık olmak bir yana, belli alanlarda demokratik-liberal değerlerden de uzaktı. Bu yapısıyla da toplumların kaynaşması karşısında engel oluşturuyordu.
Hayatın bütün alanları cemaatlerin ayrılığı üzerine örgütlenmişti. Burada etnik gruplar arasında var olan farklılığın korunmasından söz etmiyoruz. Ayrılığın korunması ve derinleştirilmesinden söz ediyoruz. Siyasal yaşam etnik temelde ayrı örgütlenme ilkesine dayanıyordu ve ortak bir kamusal alanın oluşması engelleniyordu. Daha vahimi, farklı dinsel ve etnik kökenden yurttaşların birbirleriyle evlenmeleri de imkansız kılınmış, din değiştirme şartına bağlanmıştı.
Düşünebiliyor musunuz! Aynı devletin birbirleriyle evlenemeyen yurttaşları...
Bu konuyu hep merak etmişimdir. Böyle bir uygulama kimin aklına gelmişti? Nasıl olur da anayasayı kaleme alan komisyonda hiç kimse buna itiraz etmezdi?
Sonunda, galiba aradığım yanıtı buldum...
Kıbrıs Anayasasını hazırlayan komisyonunun üyeleri dört ayrı birimden oluşuyordu. Türk heyetinde Türkiye’nin, Yunan heyetinde de Yunanistan’ın atadığı üyeler görev yapıyordu. Ayrıca, Kıbrıs Türk heyeti ile Kıbrıs Rum heyeti vardı. Bir de yabancı hukuk danışman vardı. İsviçre’nin Lozan Üniversitesi’nden Prof. Bridel...
Kararlar oybirliği ile alınıyordu.
Türkiye ekibine Nihat Erim başkanlık ediyordu. Yunanlılara Prof. Tsatsos, Kıbrıs Rum heyetine Glafkos Kliridis, Kıbrıs Türk ekibinin başında da Rauf Denktaş vardı. Makarios ile Dr. Küçük çalışmaları yakından........
© Yeni Düzen
