10 Eylül 1974 yılında, Bozkurt gazeddasının manşetinde “Türk Girne’nin Bağrına Atatürk’ün Büstü Dikildi” deye yazar. Haberde Lefgoşa’nın fethinin 404. İzmir’in düşman işgalinden gurtuluşunun 52. yılı törenlerinan gudlanırkan, Atatürk büstünün 9 Eylül’de açıldığı ifade edilir (Türk Girne’nin, 1974). Haberde iki gönderme vardır. Biri Osmanlı İmparatorluğu ikincisi da Türk ulus devleti. Girne’de bulunan Atatürk büstü iki temel olgu üzerinde durmagdadır. Birincisi Osmanlı İmparatorluğu, ikincisi da Türkiye Cumhuriyeti. 1571 de adayı işgal eden Osmanlı, 1974 yılında adayı işgal eden Türkiye Cumhuriyetiyle Girne’deki Atatürk büstünde buluşur. Büstün açılışını Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri komutanı Korgeneral Bedreddin Demirel yapdı. Bedreddin Demirel 39. Piyade Tümeni Komutanı olarag Gıbrıs işgaline katıldı. Ayni yıl korgeneral rüdbesine terfi eddi. Sovra da Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanı olarag atandı. Bu annamda, heykelin açılışını Demirel’in yabması da çog manidardır. Girne’nin bir daha esgisi gibin olmaycag şekilde dönüşdürülme süreci başladılmış oldu. O heykelin böyün garşısında iki önemli simge var. Biri Ziraat Bankası diyeri da Simit Sarayıdır. Az ilerisinde da Orduevi, az gerisinde da Liman Gazino vardır. Gazinonun sahibi Türk iş adamı Besim Tibukdur. Ne gadar ilginçdir ki sahibi olduğu Net Holding 1974 yılında gurulmuşdur. Girne, Girne’nin asıl sahiblerinden 1974 yılında ednig temizlig yapılarag arındırılmışdır. Yavaş yavaş Türgce gonuşan Gıbrıslılar da Girne’den kopartılmagdadır. Girne sokaglarnı dolaşırkana gendimi çog defa Türkiye’nin bir ilçesinde yürüyormuşum gibi hisseddim. Ayni ifadeleri Girneli dosdlarımdan da çog duydum.

Şeherde, “Bedreddin Demirel Caddesi” deye bir cadde vardır. O caddede Avrupa-Afrika Gazeddası, Şehitler Abidesi, Meclis, Elçilik, Fina Petrol, ALPET Bicen Petrol, Merkez Bankası, Barış ve Özgürlük Anıtı, esgiden Belça’nın olduğu yerde yapılan devasa yarım inşaat, Ticaret Odası, KTAMS, KKTC Sağlıg Bakanlığı, KIB-TEK (Elegtrig Kurumu), Önder Alışveriş Merkezi, Sosyal Sigortalar, Türkiye Cumhuriyeti Kalkınma ve Ekonomik İşbirliği Ofisi (KEİ), Merit Hotel, Yüksel Ahmet Raşit LTD. Garanti Bankası, batırılmış Kıbrıs Türk Hava Yolları gibi önemli simge kurumlar bulunmagdadır. Bu simgelerin hebsini tarihsel ve politik bir okuma yaparag, ilginc bir metin çıkarabilirig. Bu cadde İngiliz koloni döneminde “Hilarion Avenue” olarag kullanıldığı söylenmegdedir. Sovra adı “Bedreddin Demirel” caddesi olarag deyişdi. Bizim çalkantılı tarihimizin bir kesiti gibidir bu cadde…

Amutabi’nin Britanya kolonyalizminin mimarı açıdan Kenya’yı nasıl edgilediyni tartışdığı makalesinde, kolonyal mimarinin Kenya’da yeni-Avrupa’yı üredmeyi amaçladığını yazar (Amutabi, 2012, syf.331). Başga bir ifadeyle sömürgeci sömürdüğü ülkede gendi gendini mimarlıg aracılığıynan üredme gaylesi içindedir. Türkiye Cumhuriyeti Gıbrıs’ın kuzeyini inşa eddiyi binalarnan “yeni bir Türkiye” üredme amacındadır da deyebilirig. Amutabi, kolonyal adlandırmanın (colonial naming) igdidarın ve hegemonyanın bir ifade biçimi olduğnu........

© Yeni Düzen