Cumhuriyet tarihimizin ilk büyük mali skandalı İstanbul Esnaf Bankası vakası ile bugün İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve beraberindeki isimlere yöneltilen suçlamalar arasında şaşırtıcı bir tarihsel paralellik söz konusu.

Cumhuriyet döneminin ilk yıllarında millî iktisat politikalarının uygulanmasının en önemli araçlarından biri olan bankacılık sektörü, sermaye birikimini sağlamayı ve esnafın ekonomik gücünü artırmayı hedefliyordu.

Bu kapsamda, İstanbul Belediyesi'nin teşebbüsü ile 14 Haziran 1925 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ve Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal ve tüm kabinenin imzasının bulunduğu Kuruluş Nizamnamesi ile İstanbul Esnaf Bankası TAŞ faaliyete başladı.

Büyük umutlarla kurulan İstanbul Esnaf Bankası, ne yazık ki kısa sürede amacından saparak yolsuzluk ve rant ilişkilerinin odağı haline geldi.

Bankanın kuruluş amacı İstanbul esnafının ekonomik gücünü desteklemek olsa da yöneticilerin kontrolündeki banka hızla yanlış yatırımlara, riskli ticari faaliyetlere ve kişisel çıkarlara hizmet eden uygulamalara yöneldi.

Bankanın müdürü Faik Bey’in görev yaptığı dönemde yaşanan suiistimaller, esnafın desteği yerine, siyasi ve ekonomik rantların peşinde koşan bir yapı oluşturdu.

İstanbul Esnaf Bankası’nın işleyişindeki aksaklıkların gündeme getirilişi 1933 yılı İstanbul Belediyesi Şehir Meclisinde tartışılmış olsa da basında gündem oluşturması Nisan 1934’te mümkün olmuştu.

İstanbul Belediyesi meclis üyesi ve aynı zamanda gazeteci olan Etem İzzet Bey’in durumu basına yansıtmasıyla, Esnaf Bankası hakkındaki suiistimaller büyük yankı uyandırdı.

1934 Nisan’ında neredeyse tüm gazetelerin manşetlere taşıdığı bankanın faaliyetlerine ilişkin usulsüzlükler uzun süre tartışıldı.

Harf devrimi sonrası daktilo ticaretinden piyango bayiliğine kadar, bankanın sermayesini aşan riskli ve düzensiz işler, banka sermayesinin kısa sürede yok........

© Yeni Birlik