Gökyüzüne hakim ‘uçak tüccarları’!
Havacılıkta yolcu- yük taşımacılığında kullanılan ticari uçakları, motorları ve helikopterleri satın almak için herkes üretici firmaların kapısını çalamaz. Bunun için öncelikle bilinen, tanınan ve finansal açıdan kesinlikle güçlü bir havacılık veya finans şirketi olunmalı.
Boeing ve Airbus gibi üreticilerden uçak almak üretim kapasitesine bağlı uzun vadeli bir süreç olduğu için, bu şirketler çok acil durumlarda bile her isteyene elbette ki uçak veremezler. Uçak motoru ve helikopterler üreten fabrikalar için de bu durum geçerlidir. Çünkü, üretim muhtemel müşterilerin verdiği siparişlere göre planlanmakta.
Dev havayolları uçak temininde filo planlamalarını öncelikle direkt üretici firmalardan temin etme yoluna gider veya diğer küçük şirketler gibi acil sezonluk ihtiyaçları karşılamak için bu işi yapan şirketlerin kapısını çalar. Sektörde bu işi yapan, eldeki uçakları dönemsel olarak kiraya veren veya gerektiğinde satan uçak yönetimi ile ilgili çok önemli şirketler vardır.
Uluslararası uçak kiralama şirketi diye bilinen ve finansal kiralamada kiraya verme işini yapan kişilere yani kiralayan kişilere veya şirketlere de İngilizce “Lessor” denilmekte.
Dünya üzerinde sayıları 30’a yakın önemli kiralama şirketi bulunuyor.
Bu şirketlerin birçoğu vergi kolaylığı sağlayan İrlanda’da, sayıları 17 olan vergi almayan ülkelerde ve denizaşırı adalarda bulunmakta olup, uçak kiralayanlara güven veren şirketlerdir.
Bu şirketler zaman zaman birbirlerini de satın alıp büyüme yolunu seçerler.
Örneğin, Dubai Aerospace Enterprise (DAE), bir süre önce rakiplerinden olan Nordic Aviation Capital’ı (NAC) satın aldığını duyurdu. İşte bu anlaşmayla DAE’in uçak sayısı yaklaşık 750’ye, portföy değeri de dünya çapında yedinci en büyük uçak yöneticisi olma konumuna ulaşmış oldu.
Dünyanın bu alanda en büyüğü 61.98 milyar USD’lik portföy değeriyle Aer Cap Holding N.V adlı şirkettir. Merkezi İrlanda’nın Başkenti Dublin’de olan bu şirketin kökleri 1970’lerde havacılık leasing sektörünün iki kurucusu olan Guinness Peat Aviation ve kısaca ILFC denilen International Lease Finance Corporation adlı şirketlere dayanır. (Havacılığın efsane ismi Macaristan doğumlu Steven Udvar Hazy kurdu.)
Bünyesinde bin 700’den fazla uçak, binden fazla uçak motoru ve 300’den fazla helikopter olan şirket, dünyanın en çok talep gören 392 uçağından oluşan cazip bir portföye de sahiptir.
Dünyanın en büyük 30 uçak yönetim şirketini tahmini portföy değerine göre şu şekilde sıralandırabiliriz.
1- AerCap: 61.98 milyar USD, 2- SMCB Aviation Capital: 30.68 milyar USD,
3- Air Lease Corporation: 30.15 milyar USD, 4- Avolon: 22.92 milyar USD, 5- BBAM: 21.77 milyar USD, 6- BOC Aviation: 19.50 milyar USD, 7- DAE NAC: 15.87 milyar USD, 8- ICBC Financial Leasing: 15.01 milyar USD, 9-Aviation Capital........
© Yeni Birlik
